Tadeusz Gruszczyński, urodzony 10 października 1902 roku w Kielcach, to postać znana w polskim życiu społecznym i oświatowym. Zmarł 17 stycznia 1993 roku w tym samym mieście, gdzie spędził znaczną część swojego życia.
Był nie tylko harcerzem, ale również nauczycielem, który miał znaczący wpływ na edukację lokalnej społeczności. W latach 1947-1950 pełnił funkcję kuratora oświaty Okręgu Szkolnego Rzeszowskiego, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój i reformę edukacji w Polsce.
Życiorys
Tadeusz Gruszczyński urodził się 10 października 1902 roku w Kielcach, w rodzinie Teodora i Zofii. Już w listopadzie 1915 roku zdecydował się wstąpić do szkolnej drużyny harcerskiej, gdzie aktywnie uczestniczył w życiu społecznym. Dwa lata później, w listopadzie 1918 roku, miał okazję brać udział w rozbrajaniu żołnierzy austriackich.
W latach 1918–1924 kształcił się jako uczeń Seminarium Nauczycielskiego. W tym czasie kontynuował swój harcerski zapał, pełniąc funkcję przybocznego komendanta Hufca Harcerzy w Kielcach w latach 1923–1924. Po ukończeniu seminarium rozpoczął pracę jako nauczyciel w szkole powszechnej w Busku w latach 1924–1927, gdzie założył drużynę harcerzy i został komendantem Hufca Harcerzy powiatu stopnickiego.
W latach 1927–1939 pracował jako nauczyciel w Suchedniowie, pełniąc również obowiązki kierownika szkoły przez ostatnie cztery lata z tego okresu. Dodatkowo, angażował się w działalność Suchedniowskiej Drużyny Harcerzy. W 1936 roku ukończył Wyższy Kurs Nauczycielski z zakresu języka polskiego, a w 1938 podjął studia w Instytucie Pedagogicznym ZNP w Warszawie.
W wrześniu 1939 roku, jako podporucznik rezerwy, wziął udział w kampanii wrześniowej. Niestety, trafił do niewoli, gdzie przebywał w oflagach II B Arnswalde i II C Woldenberg do 1945 roku. W obozach angażował się w działalność konspiracyjną, w tym w Organizacji Komunistycznej oraz Sekcji Spółdzielczej i Sekcji Kultury Wsi.
Po wojnie, Gruszczyński zgłosił się do Wojska Polskiego, gdzie w latach 1945–1947 pełnił funkcję oficera polityczno-wychowawczego w Warszawskim Okręgu Wojskowym. W 1945 roku przystąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Po zdemobilizowaniu w 1947 roku, objął stanowisko kuratora oświaty w Okręgu Szkolnym Rzeszowskim, które zajmował do 1950 roku.
W 1950 roku powrócił do Kielc, gdzie pracował jako nauczyciel w liceum pedagogicznym Wychowawczyń Przedszkoli do 1956 roku. Następnie, w latach 1956–1959, kierował Oddziałem Kształcenia Nauczycieli w Wojewódzkim Oddziale Oświaty. W latach 1959–1970 był wykładowcą w Studium Nauczycielskim w Kielcach, gdzie pod kierunkiem prof. dra Łukasza Kurdybachy uzyskał magisterium. Jego praca magisterska dotyczyła „Kształcenia nauczycieli w pracach Komisji Edukacji Narodowej”. W 1964 roku zyskał stopień doktora nauk humanistycznych w pedagogice, na podstawie dysertacji o „Problemy wychowania nauczycieli szkół podstawowych”.
W latach 1960–1965 pełnił obowiązki dyrektora w Studium Nauczycielskim w Kielcach. Pomimo przejścia na emeryturę w 1970 roku, pozostał jeszcze w swojej uczelni do 1979 roku, gdzie kontynuował pracę. Tadeusz Gruszczyński osiągnął stopień podpułkownika rezerwy. Zmarł 17 stycznia 1993 roku i został pochowany na Nowym Cmentarzu w Kielcach.
Ordery i odznaczenia
Wśród licznych odznaczeń, które otrzymał Tadeusz Gruszczyński, znajdują się prestiżowe nagrody i medale, które odzwierciedlają jego zaangażowanie i wkład w różne dziedziny życia społecznego oraz edukacyjnego.
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1986),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1946),
- Srebrny Krzyż Zasługi (1945),
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1946),
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” (1983),
- Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej” (1984),
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę (1938),
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1982),
- Złoty Krzyż „Za zasługi dla ZHP” (1981),
- Odznaka Grunwaldzka (1946),
- Krzyż „Za zasługi dla ZHP” (1972),
- Złoty Krzyż ZHP „Za zasługę” (1948),
- Rozeta-Miecz do Krzyża „Za zasługi dla ZHP” (1985),
- Odznaka „Za zasługi dla Kielecczyzny” (1970),
- Honorowy stopień harcmistrza Polski Ludowej (1977),
- Honorowy tytuł Instruktora Seniorów ZHP (1983).
Jego osiągnięcia są świadectwem nie tylko osobistych zasług, ale również ogromnego wpływu na rozwój społeczności, w której działał. Te odznaczenia potwierdzają jego niezłomną postawę i poświęcenie dla kraju oraz młodych pokoleń.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jadwiga Lekczyńska | Maciej Ząbek | Edward Taylor (ekonomista) | Kazimierz Tymieniecki | Ewa Kurek (historyk) | Irena Majchrzak | Wojciech Ryszard Rzepka | Roman Żelazny | Marian Suski | Beata Bodzioch | Włodzimierz Batóg | Andrzej Dziech | Krzysztof Urbański (historyk) | Andrzej Mania | Roman Pachlewski | Marian Rutkowski (1923–2016) | Jerzy Gołębiowski (historyk) | Mirosław Skarżyński (językoznawca) | Teodor Wierzbowski | Czesław BieżankoOceń: Tadeusz Gruszczyński