Krzysztof Urbański (historyk)

---

Życiorys

Krzysztof Urbański przyszedł na świat w polskiej rodzinie o tatarskich korzeniach. Był synem Czesława Urbańskiego oraz Krystyny Muszyńskiej. Ukończył IV Liceum Ogólnokształcące im. Hanki Sawickiej w Kielcach, a następnie studyjną ścieżkę kontynuował w Studium Nauczycielskim w tym samym mieście. Jego kolejnym krokiem były studia na Wydziale Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, które zakończył w 1965 roku. W 1977 roku uzyskał stopień doktora, a w 1994 roku, na podstawie pracy pt. „Kieleccy Żydzi”, otrzymał habilitację na WSP im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Dnia 19 kwietnia 2007 roku, dzięki postanowieniu Prezydenta RP, został uhonorowany tytułem profesora nauk humanistycznych.

Początkowo Krzysztof Urbański pracował jako nauczyciel historii w szkole podstawowej. W kolejnych latach pełnił rolę wychowawcy odpowiedzialnego za kulturę w Wojewódzkim Zarządzie Zakładów Karnych w Kielcach. Działał również jako wicedyrektor ds. naukowych w Muzeum Narodowym w Kielcach w latach 1977–1986. Z końcem lat osiemdziesiątych objął stanowisko wojewódzkiego konserwatora zabytków, a od 1989 do 1990 roku kierował Muzeum Narodowym w Kielcach. W latach 1994–1997 był adiunktem w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, a później zdobył tytuł profesora nadzwyczajnego. W 2002 roku uzyskał status kustosza dyplomowanego muzealnictwa. Od 2002 do 2008 roku ponownie piastował stanowisko dyrektora Muzeum Narodowego w Kielcach.

Jego specjalizacją była historia współczesna oraz relacje polsko-żydowskie. Krzysztof Urbański jest autorem kilku monografii oraz setek artykułów naukowych, z czego wiele koncentrowało się na historii Żydów w regionie kieleckim. Warto zaznaczyć, że jego prace były publikowane także w Izraelu, w językach angielskim oraz hebrajskim. Był aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego, Kieleckiego Towarzystwa Naukowego, a także Towarzystwa Przyjaciół Wiedzy i Rady Muzealnej w Muzeum Historyczno-Archeologicznym w Ostrowcu Świętokrzyskim.

Wybrane publikacje

Oto zestawienie wybranych publikacji autorstwa Krzysztofa Urbańskiego, które w znacznym stopniu przyczyniły się do poznania historii Żydów w Kielcach oraz lokalnych wydarzeń:

• Kieleccy Żydzi, Kielce 1993,
• Zagłada ludności żydowskiej Kielc: 1939–1945, Kielce 1994,
• Słownik historii kieleckich Żydów, Kielce 1995 (wraz z Rafałem Blumenfeldem),
• Kielce w okresie powstania styczniowego, Kielce 1996,
• System penitencjarny II Rzeczypospolitej a więźniowie polityczni (na przykładzie województwa kieleckiego), Kielce 1997,
• Powstanie, rozwój i zagłada gminy żydowskiej w Modrzejowie, Kielce 1998,
• Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789–1999, Kraków 2000,
• Gminy żydowskie duże w województwie kieleckim, Kielce 2003,
• Zagłada Żydów w dystrykcie radomskim, Kraków 2004,
• The martyrdom and extermination of the Jews in Kielce during World War II, Kielce 2005,
• Reklama w dawnych Kielcach, Kielce 2005,
• Gminy żydowskie małe w województwie kieleckim w okresie międzywojennym, Kielce 2006,
• Almanach gmin żydowskich województwa kieleckiego w latach 1918–1939, Kielce 2007,
• Stosunek kielczan do demonstracji lat 1861–1862 i powstania styczniowego, Kielce 2008.

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2005 roku historyk Krzysztof Urbański został uhonorowany za swoje znaczące osiągnięcia w pracy na rzecz lokalnej społeczności. Odebrał odznaczenie od prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, który przyznał mu Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. To prestiżowe wyróżnienie potwierdza jego zaangażowanie i wkład w rozwój regionu.

Oprócz tego w tym samym roku Krzysztof Urbański otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co również odzwierciedla jego znaczenie w dziedzinie kultury. Jego wkład nie został jednak ograniczony tylko do tych odznaczeń.

Dzięki swojej pracy oraz dynamicznej działalności, zyskał również uznanie w postaci wyróżnień przyznawanych przez różne instytucje, w tym Fundację Nauki i Kultury im. S. Staszica w Kielcach, Fundację Nissenbaumów, Ziomkostwo Kielczan w Izraelu oraz Ziomkostwo Kielczan w Nowym Jorku. Te nagrody są dowodem na to, jak szerokie są jego wpływy i jak bardzo doceniana jest jego praca przez społeczności zarówno w kraju, jak i za granicą.

---

Oceń: Krzysztof Urbański (historyk)

---