Jadwiga Maria Lekczyńska, znana również pod herbem Nałęcz, przyszła na świat 30 czerwca 1898 roku w Kielcach, a swoje życie zakończyła 18 stycznia 1983 roku w Warszawie. Była osobą o niezwykle bogatym dorobku, której działalność wpisała się na stałe w historię polskiego rolnictwa oraz nauki.
To polska agrobiolog, agrotechnik i hodowca roślin, której osiągnięcia przyczyniły się do rozwoju metod upraw oraz badań w dziedzinie agronomii. Ponadto, jej zaangażowanie w sprawy społeczne i polityczne sprawiło, że zasiadała w Sejmie PRL, co podkreśla jej wpływ na kształtowanie polskiej polityki rolnej w XX wieku.
Życiorys
Jadwiga Lekczyńska przyszła na świat 30 czerwca 1898 roku w Kielcach, w rodzinie Władysława oraz Józefy ze Steblowskich. W swoim młodzieńczym okresie aktywnie uczestniczyła w skautingu, a także angażowała się w działania Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”. W 1917 roku ukończyła szkołę średnią Anieli Wereckiej w Warszawie, a następnie kontynuowała swoją edukację w Wyższej Szkole Ogrodniczej, którą ukończyła w 1923 roku. W 1932 roku uzyskała dyplom z wydziału filozoficznego.
Po zakończeniu studiów, Jadwiga odbyła liczne podróże naukowe, które obejmowały zarówno Danię, Szwecję, jak i Belgię, Anglię oraz Francję. Jej dorobek akademicki był imponujący, ponieważ uzyskała tytuł doktora filozofii. Ponadto aktywnie uczestniczyła w pracach Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, gdzie współtworzyła programy dla szkół średnich oraz instytucji przysposobienia rolniczego. Była nie tylko współzałożycielką, lecz również prezesem Towarzystwa Przyjaciół Państwowych Szkół Ogrodniczych. Współpracowała również z Towarzystwem Ogrodniczym oraz Związkiem Łąkarzy RP, a także Polskim Towarzystwem Botanicznym.
W latach 1950-1969 pełniła rolę profesora hodowli roślin oraz nasiennictwa w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W latach 1945-1950 była dyrektorem Państwowych Zakładów Hodowli Roślin, natomiast od 1951 roku organizowała i kierowała Instytutem Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, pełniąc tę funkcję aż do 1969 roku. Do 1972 roku zarządzała Zakładem Biologii i Fizjologii Rozwoju Roślin IHAR z siedzibą w Radzikowie. Oprócz tego, pełniła funkcję redaktora naczelnego czasopisma „Studia Wczesnośredniowieczne”. W 1952 roku została członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. W latach 1952-1956 z ramienia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej zasiadała jako poseł na Sejm PRL I kadencji, reprezentując okręg nr 59 Nowy Targ.
Jadwiga Lekczyńska znalazła swoje wieczne miejsce spoczynku na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze C21-1-9.
Publikacje
Jadwiga Lekczyńska była autorką wielu znaczących publikacji, które miały duży wpływ na rozwój nauk agronomicznych oraz praktyk rolniczych. Poniżej znajdują się niektóre z jej najważniejszych prac:
- Hodowla buraka cukrowego : praca zbiorowa. Cz. 2, Technika hodowli (1949; współautor: Wanda Brykczyńska),
- Poradnik dla selekcjonisty ziemniaków w gospodarstwach P.G.R. (1950; współautorzy: Alfred Zieliński; B. Siedlecki),
- Jak przygotować nasiona do siewu (1953),
- „Acta Agrobotanica”,
- „Acta agrobotanien”.
Ordery i odznaczenia
Jadwiga Lekczyńska otrzymała szereg znaczących odznaczeń, które odzwierciedlają jej wkład i zasługi dla Polski. Poniżej znajdują się szczegóły dotyczące przyznanych odznaczeń:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 19 lipca 1955,
- Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany 22 grudnia 1945,
- Srebrny Krzyż Zasługi,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 14 stycznia 1955,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Przypisy
- Według danych UM Warszawa zmarła 31.12.1983 r. Lista pochowanych. Jadwiga Lekczyńska. um.warszawa.pl. [dostęp 28.01.2018 r.]
- a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 171. [dostęp 06.08.2021 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 98, poz. 1333 „za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie rolnictwa”
- M.P. z 1947 r. nr 71, poz. 469 „za zasługi w pracy nad podniesieniem rolnictwa w Odrodzonej Polsce”
- M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Maciej Ząbek | Edward Taylor (ekonomista) | Kazimierz Tymieniecki | Ewa Kurek (historyk) | Irena Majchrzak | Wojciech Ryszard Rzepka | Roman Żelazny | Marian Suski | Beata Bodzioch | Stanisław Żak | Tadeusz Gruszczyński | Włodzimierz Batóg | Andrzej Dziech | Krzysztof Urbański (historyk) | Andrzej Mania | Roman Pachlewski | Marian Rutkowski (1923–2016) | Jerzy Gołębiowski (historyk) | Mirosław Skarżyński (językoznawca) | Teodor WierzbowskiOceń: Jadwiga Lekczyńska