Mieczysław Jaroński, znany polski wirtuoz skrzypiec oraz utalentowany pedagog, przyszedł na świat 1 stycznia 1861 roku w Kielcach. Jego życie zakończyło się 10 października 1922 roku w Dobromyślu, które obecnie znajduje się w granicach Kielc. Jaroński to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiej muzyki, zarówno swoim talentem, jak i działalnością pedagogiczną.
Życiorys
Był on synem Feliksa Jarońskiego (1823–1895), który był nie tylko utalentowanym pianistą, ale również kompozytorem i pedagogiem. Jego matką była Stefania z Głowackich (1835–1907). Jaroński miał również znane rodzeństwo, w skład którego wchodził wiolonczelista i śpiewak Stanisław (1863–1916) oraz polityk i prawnik Wiktor (1870–1931). Warto zaznaczyć, że był wnukiem Józefa (1775–1834), sędziego Trybunału Cywilnego w Kielcach oraz Sądu Apelacyjnego w Warszawie, a także stryjecznym wnukiem filozofa Feliksa (1777–1827).
Na samym początku swojej kariery muzycznej Mieczysław Jaroński miał zaszczyt uczyć się pod okiem swojego ojca Feliksa. Następnie podjął naukę w konserwatorium w Dreźnie, gdzie studiował grę na skrzypcach razem z jego młodszym bratem Stanisławem. W 1887 roku objął prestiżowe stanowisko profesora w konserwatorium w Odessie. Jego umiejętności skrzypcowe były doceniane podczas występów w takich miastach jak Paryż, Londyn czy Berlin.
„Słuchałem wieczorem kolegi Jarońskiego, syna autora Dumek ukraińskich, mistyka, towiańczyka. Śliczny to chłopak! Nikogo tak nie lubię dla powierzchowności jak jego. Przy tym improwizuje on czasem w ciche wieczory… Dziś staliśmy z Tomkiem pod jego oknami i słuchaliśmy czardasza, którym się zachwycałem, gdy wybiegał spod palców Paderewskiego. Cichy jasny wieczór, taka muzyka… Doprawdy ten śliczny Jaroński jest artystą. Jak ja go bardzo lubię! Twarz ma pociągłą, oliwkową, czarne wilgotne oczy. (…) Doprawdy leciałem na skrzydłach tej pięknej węgierskiej pieśni. Czardasz jest ulubionym tańcem moim. Staje mi przed oczyma ten lud, co go kocham, jak kocham lud francuski…”
Stefan Żeromski, Dzienniki
Na przełomie XIX wieku przebywał w Konstantynopolu, gdzie gościł u swojej ciotki Ludwiki z Głowackich Groppler oraz jej męża Henryka Gropplera. W tym okresie regularnie koncertował, a jego występy odbyły się wielokrotnie dla samego Sułtana Abdülhamida II. Warto również dodać, że w swoim posiadaniu miał niezwykłe skrzypce włoskiego lutnika Giovanni Paolo Magginiego, pochodzące z początku XVII wieku oraz inkrustowany diamentami smyczek.
Po powrocie do Kielc Jaroński objął stanowisko dyrektora artystycznego Towarzystwa Muzyczno-Dramatycznego w 1907 roku. Około roku 1911 osiedlił się w Dobromyślu, gdzie spędził resztę swojego życia aż do śmierci ponad dziesięć lat później. Po jego śmierci, został pochowany na cmentarzu parafii Przemienienia Pańskiego w kieleckim Białogonie.
Literatura dodatkowa
W kontekście literatury związanej z muzycznym życiem Kielc w XIX wieku, publikacja autorstwa A. Obornego stanowi istotny wkład. Książka zatytułowana Życie muzyczne Kielc w latach 1815–1914, wydana w Kielcach w roku 2006, jest źródłem bogatych informacji na ten temat. Warto zwrócić uwagę na to, że tekst ten odnosi się do wielu aspektów kultury muzycznej w tym okresie, z licznymi odniesieniami do lokalnych wydarzeń i postaci związanych z muzyką.
Przypisy
- a b c BożenaB. Sabat BożenaB., Romantyczna i nieznana : rzecz o Ludwice Groppler, „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach”, 26, Muzeum Narodowe w Kielcach, 2011, s. 176-177 [dostęp 30.06.2024 r.]
- Wycieczka fotograficzna po zabytkowym teatrze w Kielcach [online], Europejskie Dni Dziedzictwa [dostęp 30.06.2024 r.]
- Wieści z kraju - Towarzystwo dramatyczne w Kielcach, „Goniec Wieczorny” (400), CRISPA, 31.08.1907 r., s. 5 [dostęp 30.06.2024 r.]
- MartaM. Pawlina-Meducka MartaM., Towarzystwo Muzyczno-Dramatyczne w Kielcach (1907-1914), „Studia Muzealno-Historyczne”, 4, Muzeum Historii Kielc, 2012 [dostęp 30.06.2024 r.] Brak numerów stron w czasopiśmie
- Dorota Kosiarkiewicz. Jarońscy – jak z nut.... „Kielecki Tygodnik Radiowy Plus”, s. 22-23, 20.12.2009 r. Radio Plus Kielce.
- Jan Kleczyński, Aleksander Rajchman. Ze świata tonów. „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, s. 9, 1887–1888.
- Księga urodzeń par. katedralnej w Kielcach. [dostęp 17.05.2017 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Beata Wojciechowska | Krzysztof Pańczyk | Irena Szanser | Anna Świercz | Józef Lisowski (immunolog) | Zbigniew Ząbek | Mieczysław Poniewski | Maciej Rybczyński | Elżbieta Trafiałek | Mariusz Nowak | Władysław Skłodowski | Tomasz Wyżyński | Jan Leszek Adamczyk | Jan Czarnocki | Zygmunt Czubiński | Marian Jedlicki | Karol Drymmer | Adam Massalski | Marzena Marczewska | Stanisław MeduckiOceń: Mieczysław Jaroński