Stanisław Jan Bylina, urodzony 4 kwietnia 1936 roku w Kielcach, pozostaje istotną postacią w historii polskiej nauki. Był profesorem nauk humanistycznych oraz cenionym historykiem specjalizującym się w badaniach nad średniowieczem.
Jego wkład w rozwój polskiej mediewistyki jest nieoceniony, a jego prace wciąż inspirują kolejnych badaczy, którzy zgłębiają tajemnice tego fascynującego okresu w historii.
Stanisław Bylina zmarł 4 września 2017 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie trwały ślad w dziedzinie historii i nauki.
Życiorys
W 1959 roku Stanisław Bylina zrealizował swoje marzenie, kończąc studia na Uniwersytecie Warszawskim. Już w 1964 roku uzyskał stopień doktora, a jego profesjonalna kariera osiągnęła kolejny etap w 1972 roku, kiedy to obronił pracę habilitacyjną. W 1991 roku uhonorowano go tytułem profesora nauk humanistycznych, potwierdzając jego wkład w rozwój naukowy.
Na początku swej kariery akademickiej, pracował w Instytucie Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, gdzie przez jedenastą miesięcy, do 1971 roku, dokładał swoją cegiełkę w badaniach nad kulturą i historią Słowian. W tym samym roku związał się z Instytutem Historii PAN, pełniąc w nim ważną rolę, a od 1991 roku sprawując funkcję dyrektora instytutu.
Specjalizacja Byliny obejmowała historię średniowiecza, zarówno w wydaniu polskim, jak i europejskim. Jego zainteresowania koncentrowały się też na dziejach chrześcijaństwa oraz na rozwoju kultury Europy i Polski. we współpracy z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Kielcach, kierował Zakładem Historii Średniowiecza w Instytucie Historii w latach 1985–1991. Był członkiem Komitetu Słowianoznawstwa PAN oraz członkiem korespondentem Wydziału II Nauk Historycznych, Społecznych i Filozoficznych Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.
W 2009 roku jego osiągnięcia zostały docenione, przyznano mu tytuł doctora honoris causa Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach.
Po jego śmierci, spoczął na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 293, rząd 6, grób 1/2, pozostawiając po sobie dziedzictwo intelektualne, które wpłynęło na wielu badaczy i studentów historii.
Ordery i odznaczenia
Stanisław Bylina, jako wybitny historyk, został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które potwierdzają jego znaczący wkład w rozwój polskiej nauki. Wśród jego osiągnięć znajdują się:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – przyznany w 2003 roku za niezwykłe zasługi dla rozwoju nauki polskiej,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – nadany w 1997 roku w uznaniu wybitnych osiągnięć w dziedzinie nauki polskiej.
Wybrane publikacje
W dorobku Stanisława Byline znajdują się liczne publikacje, które wnikliwie analizują różnorodne aspekty historii średniowiecznej Polski i obszarów kultury Słowiańszczyzny. Oto niektóre z jego kluczowych prac:
- Wpływ Konrada Waldhausena na ziemiach polskich w drugiej połowie XIV i pierwszej połowie XV wieku, Wrocław 1966,
- Wizje społeczne w herezjach średniowiecznych. Humiliaci, begini, bagardzi, Wrocław 1974,
- Zakony i papiestwo w średniowieczu (X-XIV w.), 1985,
- Ruchy heretyckie w średniowieczu. Studia, Wrocław 1991,
- Człowiek i zaświaty. Wizje kar pośmiertnych w Polsce średniowiecznej, Warszawa 1992,
- Kultura ludowa Polski i Słowiańszczyzny średniowiecznej, Łowicz 1999,
- Chrystianizacja wsi polskiej u schyłku średniowiecza, Warszawa 2002,
- Na skraju lewicy husyckiej, Warszawa 2005,
- Hussitica. Studia, Warszawa 2007,
- Religijność późnego średniowiecza. Chrześcijaństwo a kultura tradycyjna w Europie Środkowo-Wschodniej w XIV-XV w., Warszawa 2009,
- Rewolucja husycka. Przedświt i pierwsze lata, Warszawa 2011,
- Drogi, granice, most. Studia o przestrzeni publicznej i sakralnej w średniowieczu, Warszawa 2012,
- Podróż husytów do Bazylei, Warszawa 2013.
Każda z wymienionych publikacji przyczynia się do zrozumienia złożonej rzeczywistości średniowiecznej, ukazując nie tylko konteksty historyczne, ale również społeczne i religijne uwarunkowania tamtego okresu.
Przypisy
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27.10.2003 r. o nadaniu orderów [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 21.11.2023 r.]
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 06.10.1997 r. o nadaniu orderów. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 21.11.2023 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: GRODZIECCY I BYLINOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 12.05.2019 r.]
- Zmarł profesor Stanisław Bylina, wybitny historyk. echodnia.eu, 07.09.2017 r. [dostęp 08.09.2017 r.]
- Prof. Stanisław Bylina doktorem h.c. uniwersytetu w Kielcach. naukawpolsce.pap.pl, 01.05.2009 r. [dostęp 22.09.2014 r.]
- Prof. dr hab. Stanisław Jan Bylina, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 22.09.2014 r.]
- a b Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, t. 1, A-G, red. nauk. J. Kapuścik, Warszawa 1998 r., s. 198.
- Drogi, granice, most: studia o przestrzeni publicznej i sakralnej w średniowieczu [online], rcin.org.pl.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Czesław Bieżanko | Teodor Wierzbowski | Mirosław Skarżyński (językoznawca) | Jerzy Gołębiowski (historyk) | Marian Rutkowski (1923–2016) | Roman Pachlewski | Andrzej Mania | Krzysztof Urbański (historyk) | Andrzej Dziech | Włodzimierz Batóg | Arkadiusz Płoski | Jan Łoś | Waldemar Kowalski (historyk) | Czesław Michalski (historyk) | Mirosław Niziurski | Zbigniew Lozia | Marian Jerzy Molga | Olgierd Wojtasiewicz | Agnieszka Gałuszka | Antoni RybarskiOceń: Stanisław Bylina (historyk)