Jerzy Pytlewski

Wojsko i służby mundurowe

Jerzy Stefan Pytlewski, znany również pod pseudonimem „Świerszcz”, to postać, która znacząco wpisała się w historię Polski. Urodził się 10 lutego 1887 roku w Kielcach, gdzie rozpoczęła się jego droga życiowa pełna wyzwań i sukcesów.

W ciągu swojego życia, Pytlewski pełnił szereg ważnych ról, w tym funkcję pułkownika kawalerii w Wojsku Polskim. Jego oddanie i męstwo zostały uhonorowane odznaczeniem Virtuti Militari, które jest jednym z najbardziej prestiżowych odznaczeń wojskowych w Polsce.

Odszedł z tego świata 20 maja 1939 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii narodowej.

Życiorys

Jerzy Pytlewski przyszedł na świat 10 lutego 1887 roku w Kielcach, które wówczas były stolicą guberni kieleckiej. Pochodził z rodziny Franciszka (1858–1936) i Stefani z Turowskich (1863–1938). Miał pięcioro rodzeństwa: Zofię (1989–1895), Helenę (1893–1893), Alinę po mężu Szydłowską (1890–1927), Jana (1894–1894) oraz Tadeusza (1896–1962), rotmistrza Wojska Polskiego, odznaczonego Orderem Virtuti Militari.

W młodości ukończył gimnazjum w Kielcach. W latach 1909–1911 służył jako żołnierz armii rosyjskiej, a następnie studiował prawo na Uniwersytecie w Dorpacie. Z dniem 12 sierpnia 1914 roku, w trakcie I wojny światowej, wstąpił do Legionów Polskich, przyjmując pseudonim „Świerszcz”. W czasie swojej służby osiągnął rangę dowódcy plutonu w 1 pułku ułanów Legionów Polskich, a 5 marca 1915 roku awansował na podporucznika, a 1 listopada 1916 roku na porucznika.

Od 1 czerwca 1915 roku pełnił funkcję komendanta szwadronu. Wyróżnił się podczas walk pod Jastkowem 7 sierpnia 1915 roku, gdzie dzięki jego nadzwyczajnej odwadze, jego pluton pomimo trudnych warunków terenowych oraz przewagi nieprzyjaciela, odniósł znaczący sukces. W trakcie odwrotu znad Styru w 1916 roku, jego zdecydowana postawa i umiejętności były istotne dla przeprowadzenia udanego manewru. Za te działania otrzymał zaszczytny Order Virtuti Militari.

W lutym i marcu 1917 roku pełnił rolę wykładowcy w zakresie artylerii i fortyfikacji na kursie oficerskim dla kawalerzystów w Ostrołęce. Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku, został internowany w Beniaminowie. Po uwolnieniu wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej. W listopadzie 1918 roku, w szeregu odradzającego się Wojska Polskiego, uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora i otrzymał 37 lokatę w korpusie oficerów jazdy, datując swoje starszeństwo na 1 czerwca 1919 roku. W 1923 roku służył w Oddziale Szkolnym Centralnej Szkoły Kawalerii z siedzibą w Grudziądzu, pozostając w tym czasie oficerem nadetatowym 21 pułku Ułanów Nadwiślańskich. 26 listopada 1923 roku, po awansie na zastępcę dowódcy 2 pułku strzelców konnych w Hrubieszowie, 1 grudnia 1924 roku został podpułkownikiem z datą starszeństwa na 15 sierpnia 1924 roku oraz 7 lokatą w korpusie oficerów kawalerii.

23 czerwca 1926 roku, po śmierci pułkownika Konstantego Obidzińskiego, objął obowiązki dowódcy 6 pułku strzelców konnych w Żółkwi. 1 stycznia 1929 roku został awansowany na pułkownika, zdobywając 1 lokatę w korpusie oficerów kawalerii. 30 marca 1934 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska oraz przeniesiony w stan spoczynku 31 lipca 1934 roku.

Jerzy Pytlewski zmarł 20 maja 1939 roku w Warszawie. Już cztery dni później został pochowany w rodzinnym grobie na cmentarzu Starym w Kielcach, w kwaterze 13B. Od 12 sierpnia 1913 roku pozostawał w związku małżeńskim z Władysławą z d. Kula (1886–1961), jednak nie doczekał się potomstwa.

Ordery i odznaczenia

Jerzy Pytlewski był osobą wyróżniającą się swoim odwaga i oddaniem, co zostało uhonorowane przez liczne odznaczenia. Oto lista jego ważnych nagród:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5408, przyznany 17 maja 1922 roku,
  • Krzyż Niepodległości, otrzymany 16 września 1931 roku,
  • Krzyż Walecznych, przyznany dwukrotnie,
  • Złoty Krzyż Zasługi, nadany 10 listopada 1928 roku,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Przypisy

  1. Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 141, s. 4, 22.05.1939 r. Warszawa.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22.12.1934 roku, s. 282.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30.03.1934 roku, s. 135.
  4. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 140.
  5. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 660.
  6. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 46.
  7. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 69.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11.11.1931 roku, s. 361.
  9. M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11.11.1928 roku, s. 405.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 322.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 338.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 04.01.1929 roku, s. 2.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 23.06.1926 roku, s. 189.
  15. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 585.
  16. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 599.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17.12.1924 roku, s. 732.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26.11.1923 roku, s. 686.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11.01.1923, s. 32.
  20. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 156.
  21. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 41.
  22. a b c d e f g h i j k Polak (red.) 1993 ↓, s. 173.
  23. a b c Strona Rodu Pytlewskich. Jerzy Stefan Pytlewski (1887–1939)

Oceń: Jerzy Pytlewski

★★★★★
Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:20