Henryk Wincenty Nitecki, znany również pod pseudonimem Józef Zaremba, to postać o bogatej biografii. Urodził się 21 stycznia 1897 roku w Kielcach i przez całe swoje życie związał się z wojskiem.
Był oficerem piechoty w Wojsku Polskim II Rzeczypospolitej, a po II wojnie światowej kontynuował swoją służbę w Polskich Siłach Zbrojnych. W 1966 roku został mianowany pułkownikiem przez Prezydenta RP na uchodźstwie, co podkreśla jego znaczenie w polskich siłach zbrojnych oraz jego wpływ na historię.
Nitecki zmarł 22 kwietnia 1976 roku w Halifaksie, pozostawiając po sobie dziedzictwo, które nadal jest pamiętane w polskiej historii wojskowej.
Życiorys
Henryk Nitecki przyszedł na świat 21 stycznia 1897 roku w Kielcach. Jego młodość przypadła na trudne czasy, co skłoniło go do wstąpienia w szeregi Legionów Polskich po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku. Nitecki dołączył do 6 kompanii 6 pułku piechoty, a następnie, od 1915 roku, kontynuował służbę w I batalionie 5 pułku piechoty, który wchodził w skład II Brygady. W 1918 roku został internowany w obozie Szczypiornie.
Po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Henryk Nitecki powrócił do służby wojskowej. W 1919 roku pełnił funkcję dowódcy kompanii w Milicji Ludowej, a także był dowódcą i instruktorem w szkole podoficerskiej batalionu. Jeszcze w tym samym roku objął dowództwo 1 kompanii IV Warszawskiego batalionu zapasowego, a w 1920 roku stanął na czele batalionu 36 pułku piechoty.
Od 1921 roku podjął pracę jako referent w Samodzielnym Referacie Informacyjnym Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce”. W tym okresie awansował do stopnia porucznika piechoty z dniem 1 czerwca 1919 roku. W 1923 roku jako oficer 75 pułku piechoty w Królewskiej Hucie został przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Sosnowiec jako oficer instrukcyjny. W marcu 1926 roku wrócił do 75 pp, gdzie odnotował kolejny awans do stopnia kapitana piechoty z dniem 1 stycznia 1927 roku. Od 1927 roku pełnił funkcję kierownika placówki wywiadowczej Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Niemczech.
W 1928 roku Nitecki był oficerem w 2 batalionie strzelców w Starogardzie, a od 1932 roku dowodził kompanią w 52 pułku piechoty w Złoczowie. Przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza, pracował w wywiadzie, zajmując się kierowaniem placówką wywiadowczą KOP nr 9 w Czortkowie od 9 czerwca 1933 do 1935 roku, a następnie placówką wywiadowczą KOP nr 10 w Tarnopolu, która podlegała szefowi Ekspozytury Nr 5 Oddziału II Sztabu Generalnego WP. Od 1935 roku, w stopniu majora, zajmował stanowisko II zastępcy szefa wywiadu KOP.
W momencie wybuchu II wojny światowej, Nitecki pełnił funkcję szefa Wydziału Wywiadu Wojennego (Wydział „Z”). Po napaści na Polskę we wrześniu 1939 roku, wyjechał do Rumunii, gdzie od 1940 roku pracował w Ekspozyturze „R” Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza w Bukareszcie. Tam został aresztowany, jednak udało mu się uciec w 1941 roku.
Po ucieczce wstąpił do zorganizowanego wojska polskiego z ZSRR, a w 1941 roku zajął stanowisko referenta w Ekspozyturze „T” Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza w Jerozolimie. Jako oficer Polskich Sił Zbrojnych, służył w 2 Brygadzie Czołgów, gdzie w 1942 roku pełnił rolę dowódcy 9 kompanii warsztatowej. W 1945 roku został szefem służby warsztatowo-naprawczej, a później dowodził Oddziałem Warsztatowo-Naprawczym w przemianowanej 2 Brygadzie Pancernej. Po zakończeniu działań wojennych znalazł się w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia, gdzie służył od 1947 do 1949 roku.
Po 1949 roku Nitecki osiedlił się w Kanadzie. W nowym miejscu zamieszkania zaangażował się w pracę w organizacjach kombatanckich, szczególnie w amerykańskim Detroit. W 1966 roku Prezydent RP na uchodźstwie August Zaleski mianował go pułkownikiem w korpusie oficerów piechoty. Zmarł 22 kwietnia 1976 roku w Halifaksie w Kanadzie.
Ordery i odznaczenia
Henryk Nitecki był osobą, której zasługi zostały dostrzeżone przez władze, co zaowocowało przyznaniem mu licznych odznaczeń i wyróżnień. Wśród nich znalazły się:
- Krzyż Niepodległości, który otrzymał 6 czerwca 1931 roku, „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 3 maja 1961 roku, za zasługi w długoletniej pracy w polskich organizacjach byłych wojskowych w Detroit,
- Krzyż Walecznych, który zdobył czterokrotnie.
Przypisy
- Henryk W. Nitecki. ancestry.ca. [dostęp 07.04.2017 r.]
- Sprawozdanie Instytutu za rok 1957. „Biuletyn Informacyjny”. 4, s. 6, 1958. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce.
- Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 17, Nr 4 z 15.09.1961 r.
- Dembiński 1969, s. 2, awans został ogłoszony w Dzienniku Personalnym Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych nr 19 z 1966 roku.
- Pepłoński 1994, s. 122.
- Obsada oficerska wywiadu KOP, s. 19.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 61.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 580.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 220.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 109.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 376.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 299, 1348.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 433.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 340, 149.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 8 z 01.06.1935 r., s. 62, sprostowano imię z „Henryk” na „Henryk Wincenty”.
- Dz. Pers. MSWojsk., Dodatek do Nr 9 z 04.02.1926 r., s. 7.
- a b c d e f g h i j Biografie.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Ziuta Hartman | Mieczysław Brodowski | Stefan Nowaczek | Stefan Nowaczek (1896–1940) | Julian Hendler | Władysław Karaś | Mariusz Skulimowski | Eugeniusz Chwalibóg-Piecek | Karol Basiński | Jerzy Czarniecki | Zbigniew Okulicki | Zygmunt Boglewski | Bolesław Korfeld | Eugeniusz Werens | Stanisław Kotorowicz | Franciszek Smurąg | Marian Wojdan | Tomasz Kostuch | Józef Mikołajczyk | Jan PoborowskiOceń: Henryk Nitecki