Stanisław Piołun-Noyszewski

---

Życiorys

Stanisław Piołun-Noyszewski był postacią zasłużoną, której młodzieńcze lata spędzone w Męskim Gimnazjum Rządowym w Kielcach, zakończyły się w wyniku wydalenia z placówki z powodu aktywnego udziału w strajku szkolnym, który miał miejsce w lutym 1905 roku. Po tym incydencie zdobył wykształcenie z zakresu ekonomii na renomowanej uczelni w Wiedniu.

W 1914 roku osiedlił się w Warszawie, gdzie przed wybuchem II wojny światowej podjął pracę jako recenzent teatralny, publikując swoje teksty w warszawskich gazetach codziennych, w tym w „Gazecie Poranna 2 Grosze”. W 1920 roku miał również do czynienia z administracją państwową, pracując w Prezydium Rady Ministrów. Interesował się biografią Stefana Żeromskiego, z którym łączyły go więzy rodzinne. Owocem jego badań były dwie książki: „Stefan Żeromski: dom, dzieciństwo i młodość” oraz „Zarys myśli polityczno-społecznej Stefana Żeromskiego”.

W latach 1935–1939 Piołun-Noyszewski pełnił funkcję stałego publicysty w „Warszawskim Dzienniku Narodowym”. Podczas hitlerowskiej okupacji, zaangażował się w działalność pomocową, kierując sekcją wydająca wsparcie dla literatów w Radzie Głównej Opiekuńczej.

Niestety, jego działalność została przerwana tragicznie: aresztowany przez Gestapo 17 maja 1941 roku, trafił do aresztu na Pawiaku, a później, 23 lipca, wywieziony został do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie zmarł 21 grudnia 1941 roku. Stanisław Piołun-Noyszewski był synem Józefa, właściciela ziemskiego oraz Kazimiery z Saskich, ciotecznej siostry Stefana Żeromskiego.

Twórczość

Stanisław Piołun-Noyszewski, autor o bogatej twórczości literackiej, zasłynął z wielu dzieł, które ukazują różnorodność jego zainteresowań i umiejętności pisarskich. W swojej twórczości eksplorował zarówno tematykę psychologiczną, jak i społeczną, co czyni go postacią wyjątkową w historii literatury polskiej.

• 1916 – Akordy (powieść postromantyczna),
• 1916 – Powstańcy (powieść dotycząca powstania styczniowego),
• 1917 – Henryk Sienkiewicz, wielki powieściopisarz i obywatel,
• 1918 – Dziennik człowieka niepotrzebnego (powieść psychologiczna),
• 1923 – Upadek Janki Brzeskiej (powieść psychologiczno-obyczajowa),
• 1925 – Baronowa Inborn,
• 1928 – Stefan Żeromski. Dom, dzieciństwo i młodość (biografia),
• 1934 – Trzy panny z Kurzelowa,
• 1935 – Brewerie (opowiadania),
• 1937 – Zarys myśli polityczno-społecznej Stefana Żeromskiego,
• 1939 – Pamięci Romana Dmowskiego 9.VIII.1864 – 2.I.1939 (współautor).

---

Oceń: Stanisław Piołun-Noyszewski

---