Jan Waszkiewicz, urodzony 24 czerwca 1944 roku w Kielcach, był wybitną osobowością w obszarze polskiej nauki oraz polityki. Jako matematyk zdobył uznanie w dziedzinie edukacji akademickiej, a jego wkład w rozwój dydaktyki i badań matematycznych był znaczący.
W swojej karierze politycznej sprawował funkcję samorządowca oraz marszałka województwa dolnośląskiego w okresie od 1999 do 2001 roku. Jego działalność przyczyniła się do rozwoju regionu i wdrażania innowacyjnych rozwiązań.
Jan Waszkiewicz zmarł 25 marca 2021 roku w Wrocławiu, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskiego szkolnictwa wyższego oraz samorządu terytorialnego.
Życiorys
Jan Waszkiewicz urodził się jako syn Tadeusza i Zofii. W 1966 roku jego edukacja na kierunku matematyka zakończyła się sukcesem na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1972 roku obronił pracę doktorską w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk, a jego promotorem był znany matematyk, Czesław Ryll-Nardzewski. W 1990 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dziedzinie filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim, na podstawie rozprawy dotyczącej kulturowych aspektów rozwoju matematyki.
Po zakończeniu studiów rozpoczął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, a następnie do 1969 roku był związany z Uniwersytetem Wrocławskim. Po zdobyciu doktoratu w 1972 roku, przypisano go do Politechniki Wrocławskiej, gdzie pozostał do 2001 roku, kiedy to objął stanowisko profesora w tamtejszym Instytucie Organizacji i Zarządzania. Ponadto, wykładał w Międzynarodowej Wyższej Szkole Logistyki i Transportu we Wrocławiu.
W drugiej połowie lat 70. aktywnie uczestniczył w ruchu opozycyjnym, współpracując z Komitetem Obrony Robotników, a później z KSS KOR. Pełnił rolę redaktora naczelnego w „Biuletynie Dolnośląskim”. Wiosną 1980 roku przyjął członkostwo w Towarzystwie Kursów Naukowych i wkrótce został powołany do jego rady programowej. Wstąpił do „Solidarności”, gdzie był członkiem prezydium zarządu Regionu Dolny Śląsk oraz Komisji Krajowej związku. 8 października 1981 roku, w trakcie pierwszego posiedzenia Komisji Krajowej, został wskazany do Prezydium KK.
Na początku stanu wojennego brał udział w strajku w Stoczni Gdańskiej, co prowadziło do jego aresztowania 16 grudnia 1981 roku. Po postępowaniu karnym, w maju 1982 roku uniewinniono go przez Sąd Wojewódzki w Gdańsku. Oddawał się również pracy w niezależnej Radzie Edukacji Narodowej w latach 1983–1989.
Początkowo opowiedział się przeciwko Okrągłemu Stołowi, później jednak dołączył do Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Był członkiem Kongresu Liberalno-Demokratycznego, Ruchu Stu oraz RS AWS. W latach 1995–1998 pełnił stanowisko zastępcy dyrektora Biura Rozwoju Wrocławia oraz z ramienia AWS sprawował mandat radnego Sejmiku Województwa Dolnośląskiego. 1 stycznia 1999 roku objął urząd marszałka województwa dolnośląskiego, pełniąc tę funkcję do 2001 roku. W 2004 roku podjął nieudaną próbę dostania się do Parlamentu Europejskiego z ramienia NKWW Macieja Płażyńskiego.
Jan Waszkiewicz był jednym z pomysłodawców oraz współorganizatorów Dolnośląskiego Forum Politycznego i Gospodarczego w Krzyżowej. Działał także na rzecz osób z niepełnosprawnością intelektualną, a w latach 1992–1995 był członkiem zarządu krajowego Fundacji im. Brata Alberta. W 1997 roku opublikował książkę pod tytułem Jak Polak z Polakiem? Szkice o kulturze negocjowania.
W okresie pandemii COVID-19 zmarł, a 2 marca tego samego roku odeszła jego żona, Agnieszka Wojciechowska-Waszkiewicz, również znakomity matematyk i długoletnia redaktor naczelna czasopisma „Matematyka”. Oboje zostali pochowani na cmentarzu Świętej Rodziny w wrocławskim Sępolnie.
Odznaczenia i wyróżnienia
W 1991 roku Jan Waszkiewicz zdobył Nagrodę im. Samuela Dicksteina, która jest przyznawana przez Polskie Towarzystwo Matematyczne. To wyróżnienie jest przyznawane za znaczące osiągnięcia w obszarze historii matematyki, a także w edukacji i jej popularyzacji.
W 2011 roku, za swoje zasługi, został uhonorowany przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Natomiast w 2015 roku przyznano mu Odznakę Honorową za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego, co dodatkowo podkreśla jego wkład w życie lokalnych społeczności.
W 2012 roku Sejmik Województwa Dolnośląskiego wyróżnił Waszkiewicza Złotą Odznaką Honorową Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego. To prestiżowe wyróżnienie zaznacza jego istotny wkład w rozwój regionu.
Ostatnie odznaczenie, które otrzymał, miało miejsce w 2021 roku, kiedy to został pośmiertnie odznaczony Złotą Odznaką Honorową Wrocławia, co jest wyrazem uznania dla jego dziedzictwa i wpływu, jaki wywarł na miasto.
Przypisy
- a b Zmarł prof. Jan Waszkiewicz. pwr.edu.pl, 26.03.2021 r. [dostęp 08.09.2024 r.]
- a b c Dr hab. Jan Waszkiewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 08.09.2024 r.]
- Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Zmarł prof. Jan Waszkiewicz, samorządowiec i przyjaciel Fundacji im. Brata Alberta. isakowicz.pl, 26.03.2021 r. [dostęp 04.09.2022 r.]
- Nie żyje Jan Waszkiewicz. Odszedł w wieku 76 lat. interia.pl, 25.03.2021 r. [dostęp 25.03.2021 r.]
- Odszedł od nas profesor Jan Waszkiewicz. pwr.edu.pl, 26.03.2021 r. [dostęp 02.04.2021 r.]
- Grzegorz Majchrzak: Krajowa Komisja Porozumiewawcza, Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 26.03.2021 r.]
- a b c Robert Stokłosa: Jan Waszkiewicz. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 26.03.2021 r.]
- Grzegorz Majchrzak: Pacyfikacja niepokornej stoczni. dzieje.pl, 13.12.2018 r. [dostęp 26.03.2021 r.]
- Ordery dla współpracowników KOR. prezydent.pl, 26.09.2011 r. [dostęp 26.09.2011 r.]
- III Święto Województwa Dolnośląskiego – nadano Insygnia Województwa. umwd.dolnyslask.pl, 16.10.2012 r. [dostęp 26.03.2021 r.]
- Nie żyje Jan Waszkiewicz. wroclaw.pl, 25.03.2021 r. [dostęp 25.03.2021 r.]
- Główną maksymą dzisiejszego spotkania jest „Labor omnia vincit – praca wszystko zwycięża” – minister Andrzej Halicki podczas konferencji „Od Solidarności do Samorządności”. mac.gov.pl, 28.08.2015 r. [dostęp 17.09.2015 r.]
- Odznaka Honorowa Wrocławia – Wrocław z wdzięcznością „Wratislavia Grato Animo”. um.wroc.pl. [dostęp 14.11.2022 r.]
- Jan Waszkiewicz. Mathematics Genealogy Project. [dostęp 11.02.2021 r.]
- a b Zmarła Dr Agnieszka Wojciechowska-Waszkiewicz (1945–2021). ptm.org.pl, 03.03.2021 r. [dostęp 02.04.2021 r.]
- Jan Waszkiewicz: Jak Polak z Polakiem? Szkice o kulturze negocjowania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997 r. ISBN 83-01-12487-3. Brak numerów stron w książce
- Słowo o animatorach forum. W: Dolnośląskie Forum Polityczne i Gospodarcze, Krzyżowa 3–5 listopada 2000. Ewa Carr-de Avelon (red.). Wrocław: Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, 2001 r. ISBN 83-911816-3-4.
- Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006 r., s. 945–946.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Małgorzata Olejnik | Henryk Jagodziński (polityk) | Sławomir Rogowski | Jan Świercz | Rafał Kubicki | Maria Gluth-Nowowiejska | Grzegorz Dziubek | Ludwik Evert | Bartłomiej Sienkiewicz | Antoni Galiński | Zbigniew Piątek | Włodzimierz Stępień | Jan Rutkiewicz (polityk) | Sławomir Kopyciński | Jerzy Cukierski | Agata Wojda | Wojciech Kaczmarczyk | Stanisław Łukasik (dyplomata) | Wojciech Saletra | Rafał Nowak (polityk)Oceń: Jan Waszkiewicz