Rezerwat przyrody Kadzielnia

Rezerwat zajmuje powierzchnię 0,60 ha, co czyni go jednym z najmniejszych w Polsce, jednak planowane jest jego powiększenie do przestrzeni 2,4 ha. Został utworzony 26 stycznia 1962 roku, na mocy Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, co mnie pozycjonuje go w katologu ochrony przyrody (M.P. nr 30, poz. 134). Jego charakter określany jest jako ścisły, a głównym celem jego ochrony są niezwykle interesujące ze względów naukowych oraz dydaktycznych formacje wapienne, w tym żyły kalcytu oraz nietypowe stanowiska roślinne, a także cenne znaleziska paleontologiczne.

Skaliste wzgórze Kadzielni zbudowane jest z wapieni górnodewońskich, w dużej mierze franu oraz w wyższych warstwach również famenu. Na tym obszarze można spotkać liczne skamieniałości koralowców, trylobitów, a także innych morskich organizmów sprzed około 350 milionów lat, w tym ryb pancernych. Fascynujące zjawiska geologiczne, takie jak procesy tektoniczne, mineralizacyjne oraz krasowe, są tu dobrze widoczne.

Na północnych zboczach Skałki Geologów, wśród efektów dawnej eksploatacji, znajduje się przekrój jednego z lejów krasowych, który ujawnia różnorodne młodsze osady. Białe wapienie kontrastują z czerwoną i żółtą barwą, podkreślając piękno tego miejsca. Na terenie rezerwatu występuje także wiele jaskiń, w tym najdłuższe: Jaskinia Jeleniowska, Jaskinia Zawaliskowa oraz Jaskinia Urwista.

Warto również zwrócić uwagę na Podziemną Trasę Turystyczną, która została otwarta dla zwiedzających w 2012 roku. Ta trasa łączy kilka jaskiń, w tym Odkrywców i Prochownię oraz Szczelinę na Kadzielni, oferując unikalną możliwość poznania podziemnych formacji i przyrody.

Rezerwat charakteryzuje się także unikalną roślinnością naskalną, w tym rojnikami pospolitymi. W obrębie rezerwatu oraz pozostałej części nieczynnego kamieniołomu zlokalizowana jest również część Geoparku Kielce oraz granice Kieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.

Przez obszar rezerwatu prowadzi czerwony szlak miejski, który zachęca do odkrywania atrakcji turystycznych Kielc, a także alternatywne niebieskie i zielone szlaki spacerowe wychodzące z Placu Artystów. Dodatkowo, rezerwat „Kadzielnia” wpisany jest do rejestru zabytków nieruchomych, co podkreśla jego wartość historyczną i kulturową (nr rej.: A.334 z 25.05.1946 i z 15.02.1967).