Kościół Garnizonowy, znany również jako świątynia pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Polski, ma swoją niezwykłą historię, która sięga przełomu XIX i XX wieku. Obiekt ten, dawniej cerkiew prawosławna, był poświęcony św. Mikołajowi i znajduje się w Kielcach, w pobliżu ulic Karczówkowskiej i Chęcińskiej, nieopodal centrum miasta.
Budowa kościoła miała miejsce w latach 1902–1904 i była odpowiedzią na dynamiczny rozwój religijny kielczan. Inicjatywa ta powstała z rąk ówczesnych władz guberni kieleckiej w odpowiedzi na rozpoczęcie przez mieszkańców w 1901 roku budowy świątyni pod wezwaniem Świętego Krzyża, co świadczy o wzrastającym zapotrzebowaniu na nową przestrzeń modlitwy.
Ten zabytkowy obiekt był drugim takim kościołem w Kielcach i miał na celu zaspokojenie potrzeb żołnierzy z 6 Pułku Strzelców Imperium Rosyjskiego. Wojsko to stacjonowało w sąsiednich koszarach, które datują się na 70. lata XIX wieku, co sprawiło, że miejsce to miało szczególne znaczenie dla lokalnej społeczności wojskowej.
Historia
W dniu 14 maja 1904 roku miało miejsce wyświęcenie głównego ołtarza w cerkwi. W trakcie I wojny światowej, władze okupacyjne Austrii przekształciły budynek w oboz jeniecki. Po wojnie obiekt wykorzystywano jako magazyn.
W 1925 roku, świątynia została przekazana Garnizonowi Kieleckiemu Wojska Polskiego. Natychmiast po tym rozpoczęto remont, który miał na celu przystosowanie wnętrza do potrzeb liturgii rzymskokatolickiej. Po zakończeniu prac, 8 grudnia 1926 roku, kościół został poświęcony i przyjął nazwę Kościół Garnizonowy pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Polski.
W wyposażeniu kościoła znalazły się cenne elementy, takie jak wejściowe drzwi, kamienna balustrada w prezbiterium oraz dzwon. Wszystkie te przedmioty pochodziły z nieistniejącej już świątyni – soboru Wniebowstąpienia Pańskiego, który znajdował się obok katedry, w miejscu obecnego skweru Stefana Żeromskiego.
W kolejnym roku, 1928, zamontowano organy, które wzbogaciły muzyczny aspekt liturgii. W latach 1953–1955 kościół przeszedł kolejny remont, podczas którego odnawiano wnętrze oraz naprawiano więźbę i pokrycie dachu. W 1992 roku na dachu i kopułach położono miedzianą blachę, co jeszcze bardziej podniosło estetykę budowli.
Na terenie kościoła znajdują się również tablice pamiątkowe, które upamiętniają żołnierzy i partyzantów, którzy oddali życie w obronie Ojczyzny. Dodatkowo, w pobliżu kościoła przebiega czerwony szlak miejski, prowadzący przez historyczne oraz turystycznie interesujące miejsca Kielc.
Architektura
Budynek cerkwi został zaprojektowany przez Stanisława Szpakowskiego, reprezentując styl bizantyjski. Konstrukcja została zrealizowana na podstawie planu równoramiennego krzyża greckiego, który charakteryzuje się jednoprzęsłowymi ramionami. Od zachodniego kierunku do głównej części obiektu przylega dzwonnica, w której umieszczono przedsionek prowadzący do wnętrza kościoła.
W centralnej części budowli znajduje się imponująca kopuła, a każde z ramion otoczone jest półkopułą, co dodaje całości harmonijnej estetyki. Cerkiew mierzyła 15 długości, 10 szerokości oraz 11 wysokości w sążniach, licząc do krzyża znajdującego się na głównej kopule. Pomieszczenie to mogło pomieścić aż 900 osób i było wyposażone w system ogrzewania parowego.
Wnętrze świątyni zyskało na jasności dzięki 80 oknom, które zapewniały odpowiednie doświetlenie. Podłogę pokrywano terakotowymi płytkami, co dodawało elegancji. W jej dwupoziomowym, pozłacanym ikonostasie umieszczono kopie ikon z włodzimierskiego soboru w Kijowie. W prawym skrzydle, w specjalnej niszy, umieszczono przedstawienie Golgoty, namalowane przez strzelca 6. pułku Kryłowa. To samo artysta odpowiedzialny był za malowidła ścienne w kopule oraz nad głównym ołtarzem świętego Mikołaja Cudotwórcy.
Drugi z ołtarzy, usytuowany bocznie, został poświęcony Ikonie Matki Bożej „Znak”, objawionej w Nowogrodzie. Łączny koszt budowy świątyni wyniósł 65 000 rubli, a w jej sąsiedztwie zbudowano również plebanię.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 21.05.2010 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia Miłosierdzia Bożego w Kielcach | Parafia św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Kielcach-Słowiku | Kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Kielcach | Kościół św. Karola Boromeusza w Kielcach | Parafia Katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach | Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Kielcach | Parafia św. Wojciecha w Kielcach | Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach | Kościół Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Kielcach | Kościół św. Jana Chrzciciela w Kielcach | Kościół Przemienienia Pańskiego w Kielcach – Białogonie | Kościół Świętego Krzyża w Kielcach | Kościół św. Izydora w Kielcach | Kościół św. Wojciecha w Kielcach | Parafia św. Józefa Robotnika w Kielcach | Parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Kielcach | Parafia Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Kielcach | Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Kielcach | Kościół Chrystusa Króla w Kielcach | Parafia św. Stanisława Biskupa Męczennika w KielcachOceń: Kościół Garnizonowy Najświętszej Marii Panny Królowej Polski w Kielcach