Andrzej Płoski

---

Życiorys

Andrzej Płoski przyszedł na świat jako drugi z trzech synów znanego mecenasa Andrzeja Płoskiego oraz Zofii z domu Majcher. Jego starszymi braćmi są Arkadiusz (1947) oraz Michał (1951). Ukończył on Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Kielcach w 1968 roku, a następnie kontynuował naukę na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie zdobył dyplom w 1974 roku w klasie miedziorytu prof. Mieczysława Wejmana oraz plakatu prof. Macieja Makarewicza.

W 1972 roku Andrzej wziął ślub ze Szwedką, Margaretą Rystad, córką profesora historii Görana Rystada. Po narodzinach ich syna, Johana, w 1973 roku, rodzina osiedliła się w Kielcach. Niestety, ze względu na trudne warunki mieszkaniowe w 1975 roku podjęli decyzję o przeprowadzce do Lund w Szwecji, gdzie osiedlili się na stałe. Wkrótce do rodziny dołączyły kolejne dzieci: Michał (1975), Sofia (1978) oraz Helena (1987), a również ich ośmioro wnuków.

Początki życia Andrzeja Płoskiego w Szwecji nie były łatwe. Młody artysta zmagał się z problemami finansowymi, co zmusiło go do podjęcia pracy fizycznej. Wkrótce zdobył etat w bibliotece miejskiej, jednak frustracja z powodu braku możliwości realizacji artystycznych aspiracji skłoniła go do skrajnego działania. W 1978 roku, w formie protestu przeciwko warunkom społecznym młodych artystów, podłożył bombę (okazała się być atrapą) w miejskiej hali wystawowej w Lund. Policja potraktowała to zdarzenie bardzo poważnie, wstrzymując ruch w okolicy i wzywając specjalne jednostki.

Z czasem, Andrzej wypracował sobie solidną pozycję jako ilustrator książek, mając na koncie obecnie ponad 300 wydanych pozycji. W 2004 roku po raz trzeci otrzymał stypendium od Sveriges Författarfond, instytucji przyznającej stypendia dla szwedzkich pisarzy i artystów plastycznych. Choć odniósł sukces artystyczny, nigdy nie zapomniał o swoich korzeniach. Regularnie odwiedza Polskę, utrzymuje bliskie relacje z przyjaciółmi i wystawia swoje najnowsze dzieła sztuki.

Ocena twórczości

Andrzej Płoski postrzega się jako „nowoczesny tradycjonalista”. Jego podejście do sztuki nawiązuje do działań Tadeusza Kantora, który w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych zastosował nowinki prosto z Zachodu w Krakowie. Płoski, podobnie jak Kantor, eksploruje nowoczesność poprzez różnorodne techniki artystyczne.

Artysta eksperymentuje z różnymi formami i stylami, takimi jak kolaż, op-art, sztuka konceptualna, happeningi oraz objawy emballagu i objet trouvé. Ta różnorodność pokazuje, że jest otwarty na nowe środki wyrazu, które dostarcza współczesna sztuka. Po gruntownym zapoznaniu się z możliwościami, które oferuje ten nowy kierunek, Płoski wzbogaca swoje doświadczenie i wraca do tradycji.

W swojej sztuce artysta nawiązuje do klasycznych technik, które opanował podczas swojego kształcenia, zarówno w liceum artystycznym, jak i na studiach. Jego prace wykorzystują takie elementy jak kreska, plama i kolor, które stanowią podstawę jego nowoczesnych instalacji. Jego twórczość odzwierciedla polskie poczucie humoru oraz absurdalność wspomnień z lat studenckich, które spędził w PRL.

Wśród jego obszernej twórczości wyróżnia się seria portretów, w której przedstawia zarówno rodzinę, jak i przyjaciół. Te prace charakteryzują się głęboką analizą osobowości portretowanych postaci, a ich realizacja odbywa się w technice olejnej na płótnie. Płoski w sposób kreatywny łączy to, co tradycyjne z nowoczesnością, co czyni jego prace wyjątkowymi na polskim rynku sztuki.

Ilustracje do książek

Andrzej Płoski odegrał znaczącą rolę w polskim światku ilustratorskim, współpracując z wieloma autorami oraz wydawnictwami. Jego prace można znaleźć w różnorodnych publikacjach. Oto wybrane tytuły, dla których stworzył ilustracje:

• „Folksagor”, Jan Öjvin Svahn, Braböcker, 1987/1988,
• „Fienden är svensk”, K. Arne Blom; ilustracje Andrzeja Płoskiego, Boström, 1996,
• „Matbok”, Lennart Hellsing, Rabén & Sjögren, 1998,
• „Koka soppa på fysik”, Hans Uno Bengtsson, Alfabeta bokförlag, 1999,
• „Lundaprofiler under 1000 år”, Jan Mårtensson, Andrzej Płoski, Sydsvenskan, 1999,
• „Twórczość Franza Kafki – Twórczość Kulturowa i Literacka”, Daniel Kalinowski, Andrzej Płoski, Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku, 2005,
• „Som man bäddar”, Torsten Birgersson, Alfabeta bokförlag, 1/5 2006,
• „Erna Rosenstein – 19 dikter”, tłumaczyła Barbara Kobos Kaminska, ISBN 978-91-633-9635-9, 9/12 2009,
• „Världens litteraturer: en gränsöverskridande historia”, red. Margareta Petersson, Studentlitteratur, 16/3/2011,
• „Greckie Pomidory”, Joanna Nicklasson-Mlynarska, Mikael Backman, wyd. Czarna Owca, 21/4 2010.

Wystawy

Andrzej Płoski, znany artysta, ma na swoim koncie wiele wystaw, które świadczą o jego wszechstronności i kreatywności. Oto niektóre z jego niezwykłych prezentacji:

• 1973, Lund, Lunds Nation, gdzie zorganizowano wystawę „Tre Grafiker från Konstakademin i Kraków”,
• 1977, Lund, miała miejsce jego pierwsza indywidualna wystawa,
• 2006, Radom, zaprezentował prace na wystawie „Kjopki i… rzeczy poważne”, która ukazała dorobek malarza, grafika i ilustratora,
• 2009, Kielce, w Muzeum Historycznym odbyła się wystawa „Tajemnice Światła”, będąca częścią cyklu „Medytacje i Wariacje”,
• 2010, Kielce, w wystawie „Aniołowie i Ptaki” artysta współpracował z Michałem Płoskίm oraz Stanisławem Zbigniewem Kamieńskim.

---

Oceń: Andrzej Płoski

---