Adolf Sowiński


Adolf Jan Sowiński to postać znacząca w polskiej literaturze, urodził się 2 stycznia 1914 roku w Kielcach, a zmarł 3 grudnia 1963 roku w Pruszkowie.

Jako poeta, prozaik, krytyk i tłumacz, Sowiński wpłynął na rozwój polskiej kultury i literatury w XX wieku, a jego prace pozostają ważnym elementem dziedzictwa literackiego.

Życiorys

Adolf Sowiński, urodzony w rodzinie Jana Sowińskiego, który był pracownikiem kolei, oraz Wiktorii z Górskich, rozpoczął swoją edukację w Gimnazjum im. Mikołaja Reja, gdzie ukończył szkołę średnią w 1933 roku, zdobijając maturę. W czasie nauki, od 1931 do 1932 roku, Sowiński był redaktorem naczelnym pisma „Echa Szkolne”, gdzie pod pseudonimem Władysław Sonin publikował swoje artykuły, felietony oraz poezję. Jego debiut literacki przypadł na 1932 rok, kiedy to opublikował opowiadanie Taki sobie „ciota” w „Kuźni Młodych”. Wiersz Samarytanka, jego pierwszy utwór poetycki, ukazał się na łamach „Wiadomości Literackich” w 1934 roku.

W latach 1933-1939 kształcił się na kierunkach filologia klasyczna oraz germanistyka na Uniwersytecie Józefa Piłsudskiego. W 1938 roku, jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej miał okazję studiować w Lipsku. Z początkiem września 1939 roku Sowiński dołączył do Związku Zawodowego Literatów Polskich. Jego wiersz Pieśń wojenna, napisany w odpowiedzi na agresję hitlerowską, zadebiutował na łamach „Gazety Polskiej” i zyskał popularność, doczekując się wielu przedruków w różnych antologiach i czasopismach.

W czasie niemieckiej okupacji przebywał w Krakowie, gdzie pracował administracyjnie w spółdzielni „Społem”. W 1943 roku jego wiersze zaczęły ukazywać się w konspiracyjnym „Miesięczniku Literackim”. Został jednak aresztowany i osadzony w Radomiu, choć dzięki interwencji kierownictwa spółdzielni udało mu się uzyskać zwolnienie i przenieść do Starachowic.

Po zakończeniu II wojny światowej Sowiński mieszkał kolejno w Starachowicach i Radomiu, gdzie znów pracował w „Społem”. W 1947 roku przeprowadził się do Łodzi, a następnie podjął pracę w redakcji tygodnika „Kuźnica”, na łamach którego, w latach 1946-1950, publikował wiersze, prozę, recenzje oraz tłumaczenia z literatury francuskiej i niemieckiej. Dodatkowo, w latach 1948-1956 Sowiński był współpracownikiem miesięcznika „Twórczość”. W 1948 roku przystąpił do Polskiej Partii Robotniczej, a później do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, co wiązało się z przeprowadzką do Warszawy.

W 1950 roku Sowiński rozpoczął pracę w redakcji „Nowej Kultury”, gdzie w kolejnych latach publikował wiele artykułów i recenzji. W 1952 roku wstąpił do Związku Literatów Polskich, a cztery lata później do Polskiego PEN Clubu. W latach 1956-1958 był sekretarzem i kierownikiem Wydziału Prasowo-Kulturalnego Ambasady Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Wiedniu. Jego kariera dyplomatyczna zakończyła się w 1958 roku z powodów osobistych, po czym do 1963 roku przebywał prywatnie w Austrii. W 1961 roku został skreślony z listy członków ZLP, jednak trzy lata później przywrócono mu prawa członka.

Wielu autorów Sarwińskiego koncentrowało się na regionie Kielecczyzny. Oprócz tego przekładał utwory z języka francuskiego, w tym dzieła France’a, Maupassanta i Voltaire’a, jak również z niemieckiego (Brechta) oraz greckiego (Lukiana).

W 1943 roku ożenił się z Barbarą ze Smoszewskich (1920–2014). Po długim i owocnym życiu zmarł w Pruszkowie, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 77-4-15).

Twórczość wybrana

W dorobku Adolfa Sowińskiego znajduje się wiele znaczących dzieł, które zasługują na uwagę i uznanie. Oto niektóre z najważniejszych pozycji jego twórczości:

  • Gospoda zmierzchu. Warszawa: J. Mortkowicz 1939 – poezje,
  • Ściegienny, wikary z Wilkołazu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1948,
  • Lata szkolne. Opowieść o Stefanie Żeromskim. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954,
  • Fryderyk Schiller, wielki poeta niemiecki. Warszawa: Wiedza Powszechna 1955,
  • Wybór wierszy i przekładów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956.

Przypisy

  1. Adolf Sowiński – Pieśń wojenna – zbiór pieśni i wierszy o tematyce wojennej z historycznym komentarzem [online], II WOJNA ŚWIATOWA - najlepszy portal poświęcony historii, 13.07.2021 r. [dostęp 27.09.2023 r.]
  2. Adolf Sowiński [online], pisarzeibadacze.ibl.edu.pl [dostęp 27.09.2023 r.]
  3. Cmentarz Stare Powązki: ADOLF SOWIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 27.09.2023 r.]
  4. A. Massalski, J. Szczepański, Słownik biograficzny zasłużonych nauczycieli i wychowanków. I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Kielce 2010 r., s. 113.
  5. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

Oceń: Adolf Sowiński

Średnia ocena:4.77 Liczba ocen:25