Iskra Zakłady Precyzyjne

---

Historia

W 1883 roku, na zachodnich obrzeżach Kielc, zainaugurowano budowę jednej z kluczowych linii kolejowych, która stała się niezbędna dla efektywnej komunikacji w Staropolskim Okręgu Przemysłowym. Linia, znana jako magistrala łącząca Dęblin z Dąbrową Górniczą, została ostatecznie uruchomiona w 1885 roku, co miało ogromny wpływ na rozwój przemysłu w regionie. Kolej połączyła wiele zakładów produkcyjnych, a tory stały się swoistym czynnikiem miastotwórczym, sprzyjającym powstawaniu nowych fabryk oraz magazynów, zwłaszcza w okolicach Drodze Góralskiej (później Młynarskiej, a obecnie Mielczarskiego).

W sąsiedztwie kolejnych linii zaczęły powstawać liczne zakłady, w tym huta szkła, na terenie której z czasem utworzono Fabrykę Łożysk Tocznych „Iskra”. Dnia 12 listopada 1897 roku „Gazeta Kielecka” zamieściła ogłoszenie dotyczące poszukiwania pracowników do nowej Huty Szklanej, która była pierwszym tego typu zakładem w Kielcach. Huta ta, skrupulatnie założona przez braci Dawida i Emanuela Heimanów, stała się jednym z 25 istniejących wówczas przedsiębiorstw przemysłowych w tym regionie, zatrudniającym ponad 50 osób i znanym z produkcji wyrobów szklanych.

Wyndlatu kolejnych lat huta wielokrotnie zmieniała właścicieli. W 1910 roku do jej grona dołączyli Zygmunt Ziembiński i Izydor Jaroński. W kolejnych latach była zarządzana przez Kieleckie Towarzystwo Wzajemnego Kredytu oraz Spółkę Kupców Ziemi Kieleckiej w 1918 roku. Po zakończeniu działań wojennych znaczenie huty znacząco spadło, lecz w 1922 roku Franciszek Gietrych zainaugurował „Odlewnię Kielecką”, pierwotnie koncentrując się na produkcji odlewów żelaznych i narzędzi rolniczych, co w tym czasie wpływało na rozwój lokalnego przemysłu.

W 1925 roku „Kielecka Odlewnia” została wydzierżawiona przez Spółkę Akcyjną Przemysł Metalowy „Granat”, która miała ambitne plany na produkcję granatów ręcznych oraz skorup pocisków. Po spełnieniu wymogów bezpieczeństwa, dopiero w 1927 roku rozpoczęto działalność fabryki, które stały się znane z produkcji zapalników. W 1935 roku powstała fuzja „Kieleckiej Odlewni” z Przemysłem Metalowym „Granat”, co przyczyniło się do szeroko zakrojonego rozwoju przemysłu metalowego.

W trakcie II wojny światowej zakład został włączony do koncernu Hugo Schneider A.G., kontynuując produkcję wojenną. Po wojnie, mimo ogromnych zniszczeń, w lutym 1945 roku wznowiono działalność, przekształcając zakład w fabrykę prostych wyrobów użytkowych, takich jak metalowe guziki i wiertła ręczne. Problemy z dostępnością surowców spowodowały opóźnienia w uruchomieniu prawdziwej produkcji, co miało miejsce dopiero w lutym 1946 roku, kiedy zakład przyjął nazwę Zakłady Metalowe „Granat”.

W 1947 roku fabryka została znacjonalizowana i włączona do Zjednoczenia Maszyn Włókienniczych w Łodzi, a produkcja koncentrowała się na wytwarzaniu wrzecion i maszyn do szycia. Przemiany organizacyjne spowodowały zmianę nazwy na „Fabryka Części Precyzyjnych i Włókienniczych”. W latach 50. fabryka zaczęła wytwarzać zapalniki do pocisków przeciwpancernych oraz lotniczych, a także w 1952 roku uzyskała autonomię, przyjmując nazwę „Zakład Metalowy Kielce”.

W 1955 roku uruchomiono produkcję łańcuchów motocyklowych oraz świec zapłonowych, co zwiastowało rozwój fabryki jako jedynego w Polsce producenta świec zapłonowych i żarowych. W roku 1958 zakład rozpoczął działalność pod nową nazwą Zakłady Precyzyjne „Iskra”, a w 1959 roku przeniesiono do Kielc produkcję łożysk tocznych z fabryki w Katowicach. W kolejnych latach nastąpiła dalsza modernizacja zakładu, w tym wprowadzenie nowych typów świec zapłonowych oraz pozyskanie licencji na ich produkcję.

W 1969 roku fabryka ruszyła z pełnowymiarową produkcją świec zapłonowych, a w 1972 roku powstał Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Łożysk Tocznych. W 1975 roku przyjęto nazwę Fabryka Łożysk Tocznych „Iskra”, co podkreśliło dominujący profil produkcji. W roku 1987 zakład wyprodukował 200-milionową świecę zapłonową. W 1991 roku rozpoczął się proces prywatyzacji, a zarejestrowana spółka pod nazwą Fabryka Łożysk Tocznych „Iskra” S.A. stopniowo umacniała swoją pozycję na rynku.

W 1993 roku Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Łożysk Tocznych usamodzielnił się, przyjmując nazwę ISKRA Zakład Maszyn i Łożysk Specjalnych Sp. z o.o. W latach 1994–1996 powstały nowe zakłady na pełnym wewnętrznym rozrachunku gospodarczym, a w 2001 roku zmieniono nazwę na ISKRA Zakłady Precyzyjne Sp. z o.o. Zakład przeszedł przez szereg zmian własnościowych i w 1998 roku został przejęty przez japońskie konsorcjum NSK, co znacząco wpłynęło na rozwój produkcji.

W ostatnich latach wprowadzano coraz to nowe produkty, w tym świece zapłonowe o miedzianej elektrodzie, świec wieloelektrodowych oraz zapalaczy gazu. W dniu 9 czerwca 1997 roku zakład uzyskał certyfikat ISO 9001:1994, co jest ukoronowaniem jego długiej historii. W kolejnych latach, dążąc do wdrożenia standardów jakości, wykorzystano również zdobyte doświadczenie i w 2002 roku uzyskano certyfikat ISO 9001:2000, co potwierdza doskonałość w produkcji komponentów.

Potwierdzeniem wysokiej jakości produkowanych wyrobów było uzyskanie kodu podmiotu gospodarczego NATO. W ten sposób firma stała się częścią elitarnego grona dostawców dla wojsk NATO, skutecznie rozwijając swoje kierunki produkcyjne, w szczególności w zakresie świec zapłonowych i żarowych z nowoczesnymi konstrukcjami, które odpowiadają na współczesne wymagania rynku.

---

Oceń: Iskra Zakłady Precyzyjne

---