Andrzej Piskulak

---

Kariera dziennikarska i literacka i praca zawodowa

Kariera literacka

Andrzej Piskulak jako poeta zadebiutował w 1978 roku, publikując swoje wiersze w miesięczniku społeczno-kulturalnym „Przemiany”. W latach 1980-1989 był aktywnym członkiem Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy im. Stanisława Czernika z siedzibą w Kielcach, gdzie pełnił m.in. rolę wiceprzewodniczącego. Zrzeszony w Związku Literatów Polskich od 1986 roku, w swojej karierze literackiej dumnie pełnił rolę sekretarza Zarządu Kieleckiego Oddziału ZLP oraz był delegatem na Zjazd Krajowy.

W latach 2004-2006 Piskulak sprawował funkcję redaktora naczelnego Świętokrzyskiego Magazynu Kulturalno-Artystycznego „Dedal”. Dodatkowo współpracował z redakcjami takich publikacji jak miesięcznik krajoznawczy „Nasza Baba Jaga”, wydawany w Kielcach, oraz Ilustrowany Miesięcznik Społeczno-Kulturalno-Artystyczny „Radostowa” wydawany w Starachowicach. W latach 2011-2015 działał jako sekretarz redakcji Świętokrzyskiego Kwartalnika Literackiego oraz miesięcznika kulturalno-artystycznego Wici.Info, powstającego w Kielcach. Jego twórczość literacka ukazywała się w licznych tytułach takich jak „Radar”, Magazyn „Słowa Ludu”, „Kultura”, „Tu i Teraz”, „Życie Literackie”, „Przemiany”, „Na Przełaj” oraz „Okolice”.

Praca i kariera dziennikarska

Debiutując jako dziennikarz w 1979 roku na łamach kieleckiej popołudniówki „Echo Dnia”, Piskulak nawiązał współpracę z wieloma gazetami wydawanymi w Kielcach, takimi jak „Słowo Ludu” oraz „Przemiany”, jednocześnie utrzymując się z innych zawodów. W latach 1986-1997 pracował na etacie dziennikarza-publicysty w licznych gazetach, w tym „Echo Dnia”, „Słowo Ludu”, oraz „Gazeta Kielecka”.

Był również stałym współpracownikiem takich tytułów jak Kurier Polski, „Dziennik Radomski”, miesięcznik „Plotkarka”, „Inspiracje”, „Nowe Książki”, „Express Wieczorny”, „Sztandar Młodych”, „Gazeta Młodych”, „Okolice”, tygodnik „Nasze Kielce” oraz publicysta kwartalnika „Świętokrzyskie”. W latach 1992-1997, pełnił rolę stałego korespondenta i komentatora z Sejmu i Senatu dla gazet takich jak „Echo Dnia” oraz „Słowo Ludu”. Od 1997 do 2000 roku prowadził działalność gospodarczą pod nazwą Agencja Usług Wydawniczo-Dziennikarsko-Reklamowych A. Piskulak, kontynuując ją po przerwie zdrowotnej w latach 2008-2016 jako Agencja Usług Dziennikarskich Apis–Press.

W tym czasie pełnił funkcję redaktora naczelnego w kieleckich publikacjach, takich jak „Kurier Polski”, „Gazeta Zagnańska” oraz innych. W latach 2010-2012 był animatorem dziennikarskim Fundacji Nowe Media w Warszawie. Należy do Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej, pełniąc funkcję sekretarza Zarządu Kieleckiego Oddziału oraz członka Sądu Koleżeńskiego. Dodatkowo, w latach 2006-2022, był dziennikarzem Katolickiej Agencji Informacyjnej.

Praca zawodowa

Piskulak swoją karierę zawodową rozpoczął jako tokarz, pracując w latach 1979-1980 w Ośrodku Transportu Leśnego w Zagnańsku. W latach 1980-1986 zaangażowany był w Polskie Koleje Państwowe, pełniąc różne funkcje, w tym odprawiacza pociągów oraz dyspozytora wagonowego i ds. transportów wojskowych. W latach 1986-1989 zarządzał Gminnym Ośrodkiem Kultury w Zagnańsku, a w 1990 roku pracował jako instruktor kulturalno-oświatowy w Młodzieżowym Centrum Kultury w Kielcach.

Działalność społeczna

W 1980 roku aktywnie uczestniczył jako działacz Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” na Stacji PKP w Kielcach. W latach 2003-2005 pełnił rolę wiceprezesa Towarzystwa Przyjaciół Sztuki Pięknych w Kielcach. Od 2012 roku działa jako sekretarz w Stowarzyszeniu Plus Minus 50.

Publikacje

Tomiki wierszy

Andrzej Piskulak jest autorem wielu tomików wierszy, w tym:

• Kluczem do baśni może wytrych, Kielce, 1980, Biblioteka Świętokrzyska,
• Po trzeciej zmianie, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź, 1985, ISBN 83-218-0450-0 – nagrodzony ogólnopolską nagrodą literacką im. Ryszarda Milczewskiego – Bruno,
• Z gwiazdozbioru oczu, Biblioteka Poetycka KKMP im. Stanisława Czernika, Kielce, 1989,
• Dąb jak chłop, STON 2, Kielce, 2003, ISBN 978-83-7273-09-78,
• Poezjoborze, Agencja Reklamowo-Wydawnicza „Mediateka”, Kielce, 2004 – wyróżniony w ogólnopolskim konkursie im. Stefana Żeromskiego, ISBN 83-915215-8-3,
• Li®tania, „JP”, Kielce, 2005, ISBN 83-60166-10-2,
• Eremyk, Oficyna Wydawnicza „STON 2”, 2009, ISBN 978-83-7273-387-0,
• Lirobranie, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich Zarząd Okręgu w Kielcach, 2015, ISBN 978-83-60108-65-9 – wydawnictwo współfinansowane ze środków Województwa Świętokrzyskiego,
• Kobiety poranne/Donne mattiniere – dwujęzyczny tomik poetycko-malarski, Kalabria, 2021, ISBN 978-83-62087-01-3,
• Religijlirnik, Kielce, 2021, ISBN 978-83-62087-03-7,
• Pepezał – Obrzędy i zwyczaje w słowie i na obrazie, Morawica, 2023, ISBN 978-83-62087-08-2.

Powieści

W dorobku Andrzeja Piskulaka znajdują się także powieści, m.in.:

• W imię ojca, Wydawnictwo „Vena – Studio”, Kielce, 2006, ISBN 83-924160-0-7,
• Wincenty i Kadłubek, Zagnańsk, 2020, ISBN 978-83-62087-00-6,
• Basztar, Wydawnictwo Jedność, Kielce, 2021, ISBN 978-83-62087-05-1,
• Szermętowski vel Szermentowski (powieść biograficzna o Józefie Szermentowskim), Zagnańsk, 2022, ISBN 978-83-62087-07-5.

Sztuki teatralne

Piskulak jest również autorem sztuk teatralnych, w tym:

• Pozytywne życie – opublikowana w Świętokrzyskim Kwartalniku Literackim nr 1 – 2 w 2007 roku,
• Plusiak, Zmartwychprzybyły, Bagnet „1920 (Utwory sceniczne), Kielce, 2021, ISBN 978-83-62087-02-0.

Wydawnictwa książkowe i audio

Wielowarstwowe zainteresowania Piskulaka znajdują odzwierciedlenie w różnych wydawnictwach, takich jak:

• Agwazja – katalog poetycko-graficzny, Kielce, 1981,
• Milenium Świętokrzyskie – Cywilizacja Krzyża, Oficyna Wydawnicza „Radostowa”, 2008, ISBN 978-83-88434-58-6 – album dziennikarsko-fotograficzny,
• Od słowa do słowa – wybór wywiadów, Wydawnictwo Jedność, Kielce, 2019, ISBN 978-83-8144-172-8,
• Zesłańcy (Wspomnienia łagierników), Kielce, 2021, ISBN 978-83-62087-04-4,
• Świat jest zawsze obok. Biografia literacka Edwarda Zymana, Wydawnictwo Jedność, Kielce, 2021, ISBN 978-83-8144-651-8,
• Losy poetów Gołoborza, aneks do reprintu „Gołoborze” (Poezje, Kielce 1938), Wydawnictwo „U Poety”, Kielce, 2006, ISBN 83-89027-32-1, ISBN 83-89027-33-X,
• Słowa do hymnu pt. Maryjo do Syna swojego nas prowadź, który ukazał się w książeczce do modlitwy w rodzinie oraz w okolicznościowym Mszale na czas Peregrynacji Kopii Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Nagrany został na płycie DVD w Wydawnictwie Jedność, w 2008 roku.

Antologie

Wiersze w wydawnictwach książkowych

Pisarz opublikował swoje wiersze w licznych antologiach, w tym:

• Debiuty poetyckie, Warszawa, 1981,
• Rysopis, Warszawa, 1984,
• Wigilie, Kielce, 1984,
• Wigilie polskie, Kielce, 1990,
• Bazar 5, Kielce, 1993, ISBN 83-901132-0-1,
• Antologia prozy, poezji i eseju, Kielce, 2004,
• Zostałeś w nas, Kielce, 2005, ISBN 83-7442-125-8,
• Słowa – Wota, Starachowice, 2005, ISBN 83-88434-85-3,
• Kielce w słowie i obrazie, Kielce, 2007, ISBN 978-83-7273-217-0,
• Pamięć o nich trwa – ludzie w regionie świętokrzyskim i w poezji, Kielce, 2009, ISBN 978-83-61852-02-5,
• Lament katyńsko-smoleński, antologia wierszy o ofiarach katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem, Starachowice, 2010,
• Hommage à Paweł Pierściński, Kielce, 2017, ISBN 978-83-939334-7-1,
• Nasza niepodległa, Kielce, 2018, ISBN 978-83-7273-917-9,
• W poszukiwaniu wyobraźni – Almanach Mieleckiej Grupy Literackiej „Słowo” TMZZM, Mielec, 2021, ISBN 978-83-931938-1-3,
• Klechdy świętokrzyskie, Warszawski Klub Przyjaciół Ziemi Kieleckiej, Warszawa, 2022, ISBN 978-83-9665-28-0-5,
• Książę z Piórkowa, Warszawski Klub Przyjaciół Ziemi Kieleckiej, Warszawa, 2023, ISBN 978-83-966528-3-6,
• Świętokrzyski Ulisses, Warszawski Klub Przyjaciół Ziemi Kieleckiej, Warszawa, 2024, ISBN 978-83-966528-4-3,
• The International Competition In the Spirit of Strzelecki, Sydney – Perth, 2024, ISBN 978-0-6483982-2-6,
• Wczoraj, dziś, jutro…, Antologia 40-lecia Kieleckiego Oddziału ZLP, Kielce, 2024, ISBN 978-83-911197-9-2.

Eseje w wydawnictwach zbiorowych

Oprócz wierszy, Piskulak jest także autorem esejów opublikowanych w zbiorach:

• Owocny trud scalania, Mosty z papieru, Toronto – Rzeszów, 2010, ISBN 978-0-921724-17-5; ISBN 978-83-60678-17-6,
• Nogi same poniosły mnie do… MDK, Całe życie cwał Stanisława Rogali – Kielce, 2018, ISBN 978-83-62522-44-6.
• W świecie poezji Edwarda Zymana, Światy poetyckie Edwarda Zymana, „Akcent” (3/2020),
• W imię przyjaźni – wspomnienie o Edwardzie Zymanie, „Fraza” 1-2/2023.

Posłowia i przedmowy

Piskulak jest również autorem licznych posłowi i przedmów do książek innych autorów, w tym:

• Łkające słowa pozdrawiają Iłżę – posłowie do tomu wierszy, Pozdrawiam cię Iłżo, Juliana Bartosika, Kielce, 2010, ISBN 978-83-61240-41-9,
• O potrzebie przekazania poetyckiego przesłania – posłowie do tomu wierszy, Na nowińską strofę, Lidii Jędrocha, Sitkówka – Nowiny, 2010, ISBN 978-83-931736-0-0,
• Poetyckie studium wyrażone aż do bólu – posłowie do tomu wierszy Treny, obrazy bólu, Bogumiły Izabeli Skóra, Kielce, 2012, ISBN 978-83-61240-70-9,
• W poszukiwaniu początku swojej starości – przedmowa do powieści Starość zaczęła się wczoraj, Jan Chruśliński, Wyd. I, II i III, Kielce, 2013, ISBN 978-83-61240-31-0; ISBN 978-83-7273-891-2,
• Poetycki ogląd niełatwego życia – posłowie do tomu wierszy Ogląd mojego świata, Heleny Machlarz, Majdan Sielec, 2017, ISBN 978-83-946789-0-6,
• Posłowie do książki wspomnieniowej Tak było, Heleny Machlarz, Majdan Sielec, 2018, ISBN 978-83-946789-3-7,
• Przedmowa do tomu wierszy Zgubione wartości, Elżbiety Gacek, Kielce, 2018, ISBN 97-883-881-61-599,
• Posłowie do tomiku wierszy Szmaragdy, Aleksandry Piguły, Mielec, 2020, ISBN 978-83-935500-5-0,
• Posłowie do tomiku I dzień się nachylił, Danieli Kowalskiej, Morawica, 2023, ISBN 978-83-65019-77-6,
• Posłowie do powieści Anny Błachuckiej Rodem z Kozłowa, Wydanie I i II poprawione, Małogoszcz, 2024, ISBN 978-83-943700-6-0; ISBN 978-83-970520-0-0.

Odznaczania, nagrody i wyróżnienia

Odznaczenia państwowe i resortowe

Andrzej Piskulak został wyróżniony licznymi odznaczeniami, które podkreślają jego wkład w kulturę i sztukę. W 1989 roku otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi, a dwanaście lat później, w 2013 roku, odznaczono go Złotym Krzyżem Zasługi. W 2017 roku przyznano mu także Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

Nagrody

W swojej karierze Piskulak zdobył wiele prestiżowych nagród literackich. Był laureatem Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej im. Ryszarda Milczewskiego-Bruno za wiersze znajdujące się w tomiku „Po trzeciej zmianie” w 1986 roku. W 2003 roku został wyróżniony w Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Stefana Żeromskiego za tomik „Poezjoborze”. Ponadto, w 2010 roku przyznano mu Świętokrzyską Nagrodę Kultury, która została wręczona przez Marszałka Województwa Świętokrzyskiego.

W kolejnych latach Piskulak został także uhonorowany Nagrodą Prezydenta Kielc za rok 2011, a rok później zdobył Doroczną Nagrodę w Dziedzinie Kultury Powiatu Kieleckiego za rok 2010. W 2014 roku przyznano mu również Nagrodę Okolicznościową Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w 2017 roku wyróżniono go Nagrodą Miasta Kielce za rok 2016. Dodatkowo, zdobył Nagrodę Menora Przyjaźni w 2017 roku, przyznaną przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego, oraz uzyskał stypendia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2018 i 2022 roku.

Wyróżnienia w konkursach literackich i dziennikarskich

Piskulak zaznaczył swoją obecność także w konkursach poetyckich i dziennikarskich. W 1981 roku zdobył II nagrodę w Konkursie Poetyckim „O Puchar Czarnoleskiego Miodu” w ramach VIII Radomskiej Wiosny Literackiej. W 1983 roku był laureatem II nagrody w X Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim „O Świętokrzyską Lirę Poezji”, gdzie otrzymał również nagrodę publiczności za utwór „Przemian”. W 2012 roku zdobył wyróżnienie w regionalnym konkursie dziennikarskim pn. „Ludzie z Kapitałem”, zorganizowanym przez Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego.

---

Oceń: Andrzej Piskulak

---