Cmentarz Partyzancki w Kielcach

Został założony tuż po zakończeniu II wojny światowej i stał się miejscem spoczynku wielu ofiar walk partyzanckich oraz ofiar masowych egzekucji. Na jego terenie znajduje się niemal 300 grobów pojedynczych, wśród których leżą m.in. partyzanci z oddziałów: „Wybranieccy”, którymi dowodził Marian Sołtysiak ps. Barabasz, oraz „Ponury”, kierowany przez Jana Piwnika ps. Ponury. Cmentarz kryje również groby Polaków, którzy zostali rozstrzelani przez Niemców, w tym tragicznie zmarłego w październiku 1943 roku w Słowiku, pułkownika dr. Jana Bularskiego ps. Komar.

Nieopodal znajdują się również mogiły harcerzy oraz innych ofiar brutalnych egzekucji, jakie Niemcy przeprowadzali w tym rejonie. Cmentarz jest także miejscem spoczynku 23 zbiorowych mogił, które upamiętniają setki ofiar masowych egzekucji, w tym ofiary z Stadionu Leśnego oraz Pakosza.

Przy wejściu na cmentarz, po lewej stronie, można zobaczyć grób Stefana Artwińskiego, prezydenta Kielc, który padł ofiarą Gestapo na początku wojny. Warto również zwrócić uwagę na symboliczny grób mjr. Henryka Dobrzańskiego, ps. Hubal – dowódcy Oddziału Wydzielonego Kawalerii Wojsk Polskich, który zginął w walce z wojskiem niemieckim pod Anielinem koło Opoczna.

Na cmentarzu można również znaleźć mogiły symboliczne, które upamiętniają polskich obywateli prześladowanych i zamordowanych w latach 1939–1989 przez hitlerowców, stalinowców oraz rodzimych oprawców. Wśród nich wyróżnia się Mogiła Katyńska, która upamiętnia 184 ofiary związane z miastem, które poniosły śmierć na wschodnich ziemiach. Obok stoi Krzyż Narodowców, symbol pamięci dla członków Narodowych Sił Zbrojnych, Stronnictwa Narodowego oraz związku Jaszczurczego. Ponadto, cmentarz zdobi pomnik poświęcony ofiarom niemieckich obozów koncentracyjnych, obok którego znajduje się urna z prochami ofiar obozu Auschwitz-Birkenau.