Karol Stefan Frycz, urodzony 31 października 1910 roku w Kielcach, to postać, która zapisała się w historii jako polski prawnik oraz działacz narodowy. Jego życie, choć z krótkim epizodem, miało duży wpływ na wydarzenia swojej epoki.
Niestety, kariera Frycza została brutalnie przerwana, kiedy zmarł 27 maja 1942 roku w Auschwitz-Birkenau. Jego tragiczny los pozostaje przypomnieniem o złożoności i dramatyzmie tamtego okresu w Polsce.
Życiorys
Karol Stefan Frycz przyszedł na świat jako syn Stanisława, który piastował urząd sędziego w Sądzie Najwyższym, oraz Jadwigi. Jego wczesne lata spędzone w rodzinnym mieście obejmowały edukację w szkole powszechnej, a następnie przeniósł się do Łodzi, gdzie w 1928 roku zakończył naukę w Państwowym Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi. Frycz kontynuował kształcenie w dziedzinie prawa na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uzyskał dyplom w 1933 roku, a następnie w 1939 roku osiągnął stopień doktora na podstawie pracy dotyczącej parcelacji w powiecie jędrzejowskim, pod opieką prof. Tadeusza Brzeskiego.
W tym okresie Frycz zaangażował się w działalność Młodzieży Wszechpolskiej oraz zaczął współpracować z tygodnikiem „Myśl Narodowa”, gdzie pełnił funkcję w sekretariacie oraz publikował artykuły w rubryce „Na widowni”. Jego teksty można było także znaleźć w „Prosto z Mostu”, „Gazecie Warszawskiej” oraz „Pro Christo”. W 1939 roku dołączył do grona autorów pisma „Wielka Polska”, które założył Wojciech Wasiutyński.
Wkrótce po wybuchu II wojny światowej Frycz przybył do Warszawy, gdzie z powodu ciężkiej choroby przebywał jego ojciec, który zmarł 24 października 1940 roku. W związku z wydarzeniami wojennymi, w wrześniu 1940 roku Karola Frycza aresztowało Gestapo, co doprowadziło do jego osadzenia w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau 19 września 1940 roku. Dzięki interwencji jego żony, Felicji, został zwolniony z obozu 29 listopada tego samego roku.
Jednakże, jego wolność nie trwała długo, ponieważ w wyniku kolejnego aresztowania 19 kwietnia 1942 roku, ponownie trafił do Auschwitz, gdzie tragicznie zakończył swoje życie, zostając rozstrzelanym 27 maja 1942 roku. W czasie swojego życia Frycz aktywnie angażował się w pomoc humanitarną, wspierając działalność Rady Głównej Opiekuńczej, która niosła pomoc potrzebującym w trudnych czasach. Po jego śmierci, symboliczny grób Karola Frycza można znaleźć na cmentarzu katolickim w Sopocie, w kwaterze F2-25-3.
Poglądy
Przekonania polityczne Karola Stefana Frycza na tle endecji wyróżniały się swoją oryginalnością oraz indywidualnym podejściem do wielu kwestii. Był on zdecydowanym zwolennikiem monarchii, co wskazuje na jego preferencje dotyczące form rządów.
W kontekście polskiej historii Frycz częściej odnosił się do epoki jagiellońskiej, co różniło go od innych myślicieli, którzy często koncentrowali się na cechach piastowskich. W jego rozważaniach historycznych można zauważyć wyraźną fascynację dynamizmem i rozkwitem państwa polskiego w czasach dynastii Jagiellonów.
W sferze geopolityki Frycz był orędownikiem utrzymywania bliskich relacji z Węgrami. Uważał, że wspólne interesy i historia tych dwóch narodów powinny sprzyjać współpracy na wielu płaszczyznach.
Frycz był również jednym z pierwszych, którzy uznawali istnienie narodu ukraińskiego. Jego poglądy na temat Ukrainy były jasne: opowiadał się za jej niezależnością i samodzielnością w kontekście międzynarodowym.
Przypisy
- A. Meller, Karol Stefan Frycz (1910–1942), [w:] Słownik biograficzny polskiego obozu narodowego, red. K. Kawęcki, t. 1, Warszawa 2020 r., s. 91–93.
- A. Meller, Endecki hungarofil – przypadek Karola Stefana Frycza (1910–1942), „Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego”, 10, 2018 r., s. 358.
- A. Meller, Endecki hungarofil – przypadek Karola Stefana Frycza (1910–1942), „Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego”, 10, 2018 r., s. 359.
- Arkadiusz A. Meller, Patryk P. Tomaszewski, Ku „Nowemu barokowi”: Myśl polityczna Karola Stefana Frycza (1910–1942). Wybór źródeł, Wydawnictwo von Borowiecky, 2012 r., ISBN 978-83-60748-26-8 [dostęp 07.12.2023 r.]
- Nasz wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906–2006. Zarys historyczny. Wspomnienia, Henryk Władysław Skorek (red.), Łódź: I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Łodzi i Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, 2006 r., s. 487, ISBN 83-908655-0-5.
- P. Tomaszewski, Karol Stefan Frycz, [w:] Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939–1955, red. W.J. Muszyński, J. Mysiakowska-Muszyńska, t. 1, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2010 r., s. 108.
Pozostali ludzie w kategorii "Prawo i sprawiedliwość":
Paweł Sarnecki | Antoni Gwoździowski | Leon Gajewicz | Artur Kotowski | Maurycy Herling-GrudzińskiOceń: Karol Stefan Frycz