W Kielcach, przy ul. Ignacego Paderewskiego 10 i 12, znajdują się interesujące przykłady architektury funkcjonalistycznej, datujące się na dwudziestolecie międzywojenne.
Te kamienice są usytuowane w malowniczym miejscu, u zbiegu ulic Solnej i Ignacego Paderewskiego, które wcześniej nosiło nazwę Ferdinanda Focha.
Historia
Kamienice przy ul. Ignacego Paderewskiego 10 i 12 w Kielcach, zapewniają niezwykły wgląd w historię regionu, gdyż powstały według projektu architekta Romualda Kasickiego w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W tamtych czasach uważane były za wyjątkowo okazałe i nowatorskie budynki, stanowiące istotny element architektury miasta.
Od 1935 roku kamienica nr 12 stała się siedzibą Policji Państwowej, co zmieniło jej dotychczasowy charakter. Okres II wojny światowej przyniósł jednak dramatyczne wydarzenia, gdyż w tym budynku swoją siedzibę miała tajna policja nazistowska – Gestapo. W piwnicach tej kamienicy znajdował się areszt dla więźniów, co przyczyniło się do tragicznych losów wielu ludzi.
Zgodnie z relacjami prof. Stanisława Meduckiego, historyka z Politechniki Świętokrzyskiej, aresztowani byli poddawani brutalnym torturom, takimi jak bicie młotkami, wieszanie na sufity, czy porażenie prądem. Wśród przetrzymywanych znajdował się zamordowany po wojnie harcerz Szarych Szeregów oraz kurier Armii Krajowej, Wojciech Szczepaniak.
Po wojnie, w styczniu 1945 roku, gdy do Kielc wkroczyły wojska sowieckie, budynek zmienił swoją funkcję. Dotychczasowy areszt Gestapo został przekształcony w siedzibę NKWD oraz Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, który koordynował działania służb w regionie. W kolejnych latach kamienica przy ul. Ignacego Paderewskiego 10 była pod zarządem Milicji Obywatelskiej.
W marcu 2014 roku firma Dorbud S.A., będąca właścicielem budynków, uzyskała zezwolenie na ich rozbiórkę. Zgodę na tę decyzję wydał wojewódzki konserwator zabytków, Janusz Cedro. Na miejscu obecnych kamienic, prywatny inwestor planował budowę nowego obiektu usługowego z garażem podziemnym. Przyszłość tej lokalizacji budzi wiele emocji i kontrowersji, biorąc pod uwagę jej znaczenie historyczne.
Znaczenie historyczne
W piwnicach obiektów przy ulicy Ignacego Paderewskiego w Kielcach zachowały się interesujące elementy historyczne, które świadczą o ich przeszłości. Wśród tych artefaktów znajdują się m.in. oryginalne kraty w oknach. Ponadto, w budynkach można spotkać pozostałości częściowego wyposażenia, w tym drzwi do cel z judaszami. Te ostatnie pochodzą z okresu, kiedy w obiektach funkcjonował areszt NKWD oraz UBP.
Te dwa budynki mają zatem nie tylko swoją architektoniczną wartość, ale również istotne znaczenie historyczne. Ze względu na bogatą historię, zostały one włączone do Gminnej Ewidencji Zabytków miasta Kielce, co podkreśla ich znaczenie w kontekście ochrony dziedzictwa kulturowego regionu.
Przypisy
- Wyborcza.pl [online], kielce.wyborcza.pl [dostęp 31.03.2022 r.]
- Paderewskiego 10 i 12 w Kielce. kolekcjonerzyczasu.pl. [dostęp 14.08.2017 r.]
- a b Kamienice przy Paderewskiego wyburzą wiosną? Powstanie tam coś "zupełnie nowego, nie zwykłe mieszkania". kielce.gazeta.pl/kielce. [dostęp 11.02.2013 r.]
- Zagrożone kolejne miejsce w którym powinno upamiętnić się ofiary nazistowskich i komunistycznych zbrodni. warszawawpigulce.pl. [dostęp 11.02.2013 r.]
- a b Ta kamienica była katownią. echodnia.eu. [dostęp 11.02.2013 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Elektrociepłownia Kielce | North Fish | Radio eM Kielce | SLR Kielce TargowaOceń: Kamienice przy ul. Ignacego Paderewskiego 10 i 12 w Kielcach